Jailbreak nedir? – Tanım ve Açıklama

Jailbreak'in tanımı

Jailbreak, üreticinin cihaz için kullanıma sunduğu yazılımlardan farklı yazılımlar yüklemek üzere kilitli bir elektronik cihazın açıklarından yararlanma işlemidir. Jailbreak, cihaz sahibinin işletim sisteminin köküne tam erişim sağlamasına ve tüm özelliklere erişmesine olanak tanır. Jailbreak (hapisten kaçış) olarak adlandırılmasının sebebi, kullanıcıları kısıtlamaların oluşturduğu sözde "hapisten" kurtarmasıdır.

Jailbreak nedir?

Jailbreak terimi, şu anda piyasadaki en "kilitli" mobil cihaz olarak görüldüğünden çoğunlukla iPhone için kullanılır. iPhone'un ilk sürümlerinde bir uygulama mağazası yoktu ve iOS arayüzü, kullanıcılar için şu anda olduğundan daha kısıtlı olarak görülüyordu. ABD'de, iPhone'un ilk sürümü yalnızca AT&T'nin ağında kullanılabiliyordu ve kullanıcılar, iPhone'larına jailbreak uygulamadıkları sürece diğer operatörlere erişim sağlayamıyordu.

Apple'ın yazılımı için benimsediği "duvarlarla çevrili bahçe" yaklaşımı, Android işletim sisteminin özelleştirmeye yönelik sunduğu çok çeşitli seçeneklere her zaman ters düşmüştür. Cihazına jailbreak uygulayan kullanıcıların başlıca sebeplerinden biri, iOS'u Android'e benzetmektir. Jailbreak, hem geçmişte hem de günümüzde, Apple'ın onaylamadığı uygulamaları yüklemenin ve arayüzü özelleştirmenin bir yolu olmuştur.

İlk çıktığından beri jailbreak terimi, telefonlardan oyun konsollarına diğer cihazlarda da kodu uyarlama anlamında kullanılmıştır. Bazen mobil cihazlara özel yazılım yüklemek ya da filmlerde Dijital Hakların Yönetimi (DRM) kısıtlamalarını kaldırmak manasında da kullanılır. Ancak çoğunlukla Apple ürünleriyle ilişkili olarak kullanılan bir terimdir. Jailbreak, iPhone dışında ayrıca iPad ve iPod touch cihazları için de kullanılır.

Jailbreak, bazen "kırma" (yazılım bağlamında) ve "root'lama" (telefon bağlamında) terimleriyle değişimli olarak kullanılır. Root'lama, alternatif mobil işletim sistemi yüklemek için üretici tarafından koyulan korumaları atlatmayı amaçladığı için jailbreak'in Android versiyonu olarak tanımlanabilir. Bazı kullanıcılar, dahili uygulamalar yerine tercih ettikleri medya yazılımlarını çalıştırmak için Amazon Firestick ve Roku medya oynatıcı gibi cihazlara veya öykünme (emulate) yöntemiyle oyun çalıştırmak için Nintendo Switch'e de jailbreak uygularlar.

Cihaza jailbreak uygulanması, cihazın temel özelliklerini değiştirmez ve jailbreak uygulanmış bir iPhone veya iPad'e Apple App Store'dan uygulama satın alınıp indirilmeye devam edilebilir. Ancak Apple'ın reddettiği uygulamaları indirmek veya jailbreak'in sağladığı ek özelliklerden faydalanmak için jailbreak uygulanmış cihazlarda bağımsız uygulama mağazaları kullanılır. Bunların en popüleri, genelde jailbreak işlemi sırasında yüklenen ve jailbreak uygulanan iOS cihazları için sanal vitrin niteliğindeki Cydia uygulamasıdır.

Jailbreak kodu, kısıtlamasız cihaz kullanımını desteklemek isteyen korsanlık toplulukları tarafından forumlarda ve sitelerde genelde ücretsiz olarak sunulur. Çoğu jailbreak kodu, bu yeni kodu uygulamaya yönelik tam talimatlar ve masaüstü bilgisayar uygulamaları ile birlikte sağlanır ancak biraz teknik bilgi sahibi olmak faydalıdır.

Jailbreak ile ilgili olarak bazen "tethered" (bağlantılı) ve "untethered" (bağlantısız) terimleri kullanılır:

Bağlantılı jailbreak, açıldığında iOS cihazının bir bilgisayara bağlanmasını gerektirir. iPhone bir bilgisayara bağlanıp özel bir yazılımla önyükleme yapılmazsa cihaz jailbreak'li duruma geçmez.
Bağlantısız jailbreak için bilgisayar gerekmez. Jailbreak uygulanmış duruma geçmek için gereken her şey iPhone'da bulunur. Bilgisayar olmadan yeniden başlatmak jailbreak'i etkilemez.

Günümüzde, iPhone uygulamalarının işletim sistemine (OS) olan erişimi artırıldığı için jailbreak eskisi kadar popüler değil. Açık bir şekilde jailbreak'e karşı olduğunu belirten Apple, jailbreak işleminde yararlanılan güvenlik açıklarına yönelik donanım ve yazılım onarımları uyguluyor; bu nedenle iOS'un çoğu sürümüne yayınlandıktan hemen sonra veya kolayca jailbreak uygulanamıyor.

Jailbreak yasal mıdır?

Jailbreak teknik olarak yasa dışı olmasa da yasalar dünyanın her yerinde farklıdır ve sürekli olarak değişir. Bu nedenle bu konuda genelde belirsizlik hakimdir. Yasal yollarla edinilen uygulamaları yüklemek için yapıyorsanız bir telefona jailbreak veya root uygulamak yasalken yasa dışı yollarla edinilen uygulamaları yüklemek için yapılıyorsa durum böyle değildir.

Jailbreak, ABD'de dijital telif hakkı meseleleriyle ilgilenen Dijital Binyıl Telif Hakkı Yasası (Digital Millennium Copyright Act) kapsamına girer. Bu yasanın 1201. paragrafına göre, bazen yazılımlar da dahil olmak üzere telifli eserlere erişimi engelleyen dijital kilitlerin açığından faydalanıp kilidi aşmak yasa dışıdır. Kongre, birkaç yılda bir yasayı gözden geçirir ve zaman içerisinde muaf tutulan öğelerin listesini genişletmiştir. 2010 yılında telefonlara, ardından 2015 yılında akıllı saat ve tabletlere jailbreak uygulamak yasa dışı olmaktan çıkarılmıştır. O zamandan beri daha fazla cihaz muaf tutulan öğeler listesine eklenmiştir ve yasa gözden geçirildikçe yenileri eklenmektedir.

Belirli yasalar, dünya genelindeki yargı bölgelerinde değişiklik gösterebilir. Birçok ülkede jailbreak henüz mahkemelere taşınmamıştır; bu nedenle bu konunun yasalardaki yeri belirsiz olabilir.

Apple jailbreak'i desteklemiyor olsa da şirket genel anlamda jailbreak uygulayan kullanıcılara yasal olarak bir tehdit yöneltmemiştir. Hatta Apple'ın daha önce güvenlik açıklarını tespit ettikleri için jailbreak topluluklarına teşekkür ettiği bile bilinmektedir.

Yasalar ne olursa olsun, telefonunuza jailbreak uygulamak garantiyi geçersiz kıldığı için cihazınızda bir şeyler ters gittiğinde sırtınızı yaslayacak bir yer bulamayabilirsiniz. Ayrıca jailbreak, aşağıda ele alacağımız birtakım güvenlik sorununa karşı sizi savunmasız bırakır.

Jailbreak güvenli midir?

Telefonunuza jailbreak uygulamak yasal olsa da güvenli değildir. Jailbreak uygulanan telefonlar, siber suçlulara telefonunuzu ele geçirmeleri için bir fırsat sunar.

Telefonunuza jailbreak uyguladığınızda, Apple'ın güvenlik adına aldığı tüm önlemlerden vazgeçmiş olursunuz. Resmi olmayan kaynaklardan indirilen uygulamalar, Apple App Store üzerinden denetlenip taranmadığı için bir güvenlik riski oluşturur. Telefonunuza jailbreak uyguladığınızda, Apple'ın yayınladığı güvenlik güncellemeleri de dahil olmak üzere iOS güncellemelerini alamaz ve bu nedenle en yeni güvenlik tehditlerine karşı daha da savunmasız hale gelirsiniz.

Apple, iOS'a jailbreak uygulanmasını kullanım hüküm ve koşullarının ihlali olarak değerlendirir ve müşterileri, bu işlemin telefonu aşağıdakiler dahil birçok riske karşı savunmasız hale getirdiği konusunda uyarır:

Güvenlik açıkları
Kararlılık sorunları
Potansiyel çökme ve donmalar
Pil ömrünün azalması

Bu sebeplerle Apple, iPhone veya diğer herhangi bir iOS cihazına jailbreak uygulanmasına karşı uyarır. iPhone'lara virüs bulaşması nadir görülen bir durumdur ve bulaştığında da bunun nedeni genelde telefona jailbreak uygulanmış olmasıdır. Jailbreak işlemi garantiyi geçersiz kıldığından, telefonunuzda bir sorun çıktığında bunu kendiniz düzeltmeniz gerekir.

What does jailbreaking an iPhone do?

Cihaza kimin sahip olduğunu ve telefonunuzda hangi bilgilerin bulunduğunu göz önünde bulundurmanız faydalı olabilir. Örneğin telefon işvereninize mi ait? İş e-posta adresinizi telefonunuzla eşleştirdiniz mi? Herhangi bir kötü amaçlı etkinlik, yalnızca sizin verilerinizi değil, şirketinizinkileri de riske atar. Jailbreak uygulanan telefonlar yeterli güvenliğe sahip olmadığı için şirketinizin siber saldırıya uğrama riskini artırmış olursunuz.

Çalışanlarına mobil cihaz veren şirketler, genelde kullanıcıların şirket verilerini riske atmasını engelleyen güvenlik önlemleri alır. Yalnızca belirli özelliklerin eklenebilmesi veya değiştirilebilmesi için telefona daha fazla kısıtlama uygulamak, cihazları ve uygulamaları güncel tutmak ve telefona jailbreak uygulandığını algılayabilen bir mobil cihaz aracısı yüklemek bu önlemler arasında yer alabilir.

Jailbreak: Artılar ve eksiler

Jailbreak'in sağladığı avantajlar

Cihazınız üzerinde daha fazla kontrol

Apple, tüm kullanıcılara aynı görünümü ve hissiyatı sunmayı hedefler. Bunu kısıtlayıcı bulan ve kendi uygulama simgelerini, duvar kağıtlarını ve menülerini ekleyerek telefonunu özelleştirmek isteyen kullanıcılar bunu jailbreak ile yapabilir. İlgili tüm haklarla birlikte, Apple veya başka herhangi birinden ziyade cihazınızın yöneticisi siz olursunuz. Örneğin, iPhone'unuzun ana ekranına ekstra simgeler ekleyebilir veya kendi ekran koruyucularınızı yükleyebilirsiniz. Jailbreak, dosya sistemine de daha fazla erişim sağlar ve başka bir cihazla iletişimi bile mümkün kılar; yani iPad'inizi bilgisayarınıza bağlayabilir ve görüp yapabilecekleriniz üzerinde daha fazla kontrol sahibi olabilirsiniz.

İzin verilmeyen uygulamaları yükleme ve kullanma

Apple, güvenlikle ilgili nedenlerden dolayı App Store'da birçok uygulamayı yasaklar. Jailbreak, App Store'da bulunmayan uygulamaları yüklemenize olanak tanır. Oyunlar ve ağ araçları gibi izin verilmeyen uygulamaları yüklemenize olanak tanıyan Cydia, jailbreak uygulanmış telefonlar için en popüler sanal mağazadır. Eski oyunlar için kullanılan öykünücüler de bunun iyi bir örneğidir: Orijinal kopyalarını satın almadan eski bilgisayar oyunlarının oynanmasına olanak sağladıkları için Apple bunları uygulama mağazasında yasaklar. Ancak bunlar Cydia'da ücretsiz olarak bulunabilir.

Önceden yüklenmiş uygulamaları kaldırma

iOS; Apple Watch, Hava Durumu, Games Center ve diğer bazı varsayılan uygulamaları değiştirmenize veya silmenize izin vermez. Bu uygulamalar bellek alanında yer kaplar ve bu da onları kullanmayan insanlar için elverişsiz olabilir. Jailbreak, Apple'ın varsayılan uygulamalarını silerek bunlar yerine üçüncü taraf uygulamalarını kullanmanıza olanak tanır. Örneğin isterseniz Siri'nin yol tarifleri için Apple Harita yerine Google Haritalar'ı kullanmasını sağlayabilirsiniz.

Hırsızlığa karşı koruma sağlayan ilave özelliklere erişim

Bazı kullanıcılar, jailbreak'in daha iyi hırsızlığa karşı koruma özelliklerine erişim sağladığını düşünmektedir. Örneğin iPhone'daki iPhone'umu Bul özelliği, telefon uçak modundayken, kapalıyken ya da çevrimdışıyken çalışmaz. Bazı jailbreak uygulamaları, iPhone'u Bul özelliğinden daha iyi çalıştığını iddia eder. Örneklerden biri iCaughtU uygulamasıdır. Hırsız, yanlış parolayı girdiğinde ön kamera suçlunun fotoğrafını çeker ve telefonun sahibine e-posta ile iletir.

Jailbreak'in dezavantajları

Otomatik güncellemeler alınamaz

Artık otomatik güncellemeleri doğrudan Apple'dan alamazsınız. iOS'un her bir yeni sürümü için jailbreak topluluğunun uygun bir hack yayınlamasını beklemeniz gerekir. Jailbreak zaman alır ve Apple'ın yayınladığı her bir iOS sürümü için ayrıca yapılması gerekir; yani en son güncellemeye jailbreak uygulanana kadar jailbreak'li telefonunuzu güncelleyemezsiniz. Bunun için de beklemeniz gerekebilir. Büyük güncellemelerden sonra jailbreak işleminin zorluğu, jailbreak'in sunduklarına değmeyebilir.

Bazı yazılım güncellemeleri uygulanamaz

İzin verilmeyen bazı değişikliklerin, Apple tarafından sağlanan iOS güncellemeleri yüklendiğinde iPhone'u kalıcı olarak kullanılamaz hale getirdiği örnekler görülmüştür.

Telefonun garantisini geçersiz kılar

Apple, iOS üzerinde yapılan yetkisiz değişikliklerin, iOS son kullanıcı yazılım lisans sözleşmesini ihlal ettiğini beyan eder. Bu sebeple Apple, izin verilmeyen herhangi bir yazılım yüklenmiş bir iPhone, iPad ya da iPod touch için hizmet sağlamayı reddedebilir. Yani jailbreak işleminden sonra cihazınız hasar alır veya arızalanırsa Apple, onarım taleplerinizi reddedebilir.

Pil ömrünün azalması

Yazılımın hack'lenmesi, pilin boşalmasını hızlandırabilir ve iPhone, iPad veya iPod touch cihazının bir tam şarjla kullanılabildiği süreyi kısaltabilir.

Telefonunuz "tuğla" haline gelebilir

"Tuğla" olarak tabir edilen bir telefon başlatılamaz, girdilere yanıt vermez veya arama yapamaz; yani bir tuğladan farksızdır. Jailbreak'in kendisi telefonu tuğla haline getirmese de işlem, telefonu risklere maruz bırakarak bu sonuca yola açabilir.

İçerik veya hizmetlere erişiminizi kaybedebilirsiniz

Telefona jailbreak uygulamanın amacı çoğunlukla daha fazla içeriğe erişmek olsa da bu durum kullanıcının iCloud, iMessage, FaceTime, Apple Pay, Hava Durumu ve Borsa gibi diğer hizmetlere erişimini kaybetmesine neden olabileceğinden bazen ters etki yaratabilir. Geçmişte, Apple Anında Bildirim Hizmeti'ni kullanan üçüncü taraf uygulamaların bildirimleri alma konusunda sorun yaşadığı veya başka bir hack'lenmiş cihaza gönderilmek istenen bildirimleri aldığı görülmüştür. iCloud ve Exchange gibi diğer anında bildirim tabanlı hizmetler, ilgili sunucularıyla verilerin senkronizasyonunda sorunlarla karşılaşmıştır. Üçüncü taraf sağlayıcıların jailbreak uygulanmış cihazları engellediğine dair haberler mevcuttur.

Telefonunuzun çökme olasılığı artabilir

Jailbreak uygulanmış bir iPhone veya iPad'in çökme olasılığı daha fazla olabilir. Jailbreak uygulanmış cihazlara yönelik uygulamalar, Apple tarafından onaylanan uygulamaların kullanımına açık olmayan özelliklere ve API'lere erişir. Bu özellikler yeterince test edilmemiş olabilir. Bunlar, cihazın sık sık ve beklenmedik bir şekilde çökmesine ve ayrıca dahili uygulamalar ile üçüncü taraf uygulamalarda donmalara ve veri kaybına sebep olabilir.

Güvenilmez ses ve veriler

Jailbreak çağrıların düşmesine, veri bağlantılarının yavaşlayıp güvenilmez hale gelmesine ve konum verilerinin gecikmesine ya da hatalı olmasına sebep olabilir.

Veri ihlalleri

Jailbreak uygulanmış cihazların ele geçirildiği meşhur bir olayda, korsanlar jailbreak uygulamayı deneyen 225.000 kişinin iCloud oturum açma bilgilerine erişim kazandı. Ele geçirme olayında, jailbreak işlemiyle oluşan güvenlik açıkları korsanların kullanıcıların cihazlarına sızmalarına yardımcı oldu.

Güvenlik sorunlarına yol açabilirsiniz

Dışa kapalı bir doğası olan iOS, hem kişisel bilgilerinizi hem de sistemin kendisini korumak için en güvenli mobil işletim sistemlerinden biri olarak tasarlandı. Telefonunuza jailbreak uygulamak, korsanların kişisel bilgilerinizi çalması, cihazınıza zarar vermesi, ağınıza saldırması veya kötü amaçlı yazılım, casus yazılım ya da virüs bulaştırması ihtimalini artırır.

Jailbreak ile birlikte gelen güvenlik riskleri

Telefonunuza jailbreak uygulamak bazı güvenlik risklerine yol açar. Jailbreak, cihazınız üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmanızı sağlarken cihazınızda çalışan uygulamalara da daha fazla kontrol verir. En büyük güvenlik tehdidi, bu uygulamaların cihazda kök erişimi talep etmesine izin verilmesinden kaynaklanır. Cihaza bir kötü amaçlı yazılım yüklenirse yetki seviyesini yükselterek kök erişimi elde edebilir; bu durumda yazılım, cihazdaki tüm verilere tam erişim elde etmiş olur.

Jailbreak, Apple'ın kullanıcıları güvenlik tehditlerinden korumak için tasarlanmış "duvarlarla çevrili bahçe" güvenliğini ortadan kaldırır. Kullanıcılar, Apple'ın kullanıcıların virüssüz uygulamalar indirmesini sağlamaya yönelik uygulama inceleme süreçlerinden kaçınabildiği için jailbreak uygulanmış telefonlar virüslere ve kötü amaçlı yazılımlara karşı çok daha savunmasızdır. Jailbreak, uygulamalar ve oyunların ücretsiz olarak dağıtılması için yazılım korsanlığının önünü açar. Bu da Apple yerine yüklediğiniz uygulamaların geliştiricilerine güvenmeniz anlamına gelir.

Bankacılık uygulamalarındaki veriler, kayıtlı parolalar ve sosyal medya hesaplarındaki veriler, bu bilgilere jailbreak uygulanmış bir iPhone'dan erişilebilmesi durumunda risklere maruz kalır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, KeyRaider adlı bir iOS jailbreak kötü amaçlı yazılımı 225.000 hesaba ait Apple kimlik bilgilerini ve binlerce sertifikayı, özel anahtarı ve satın alma makbuzunu çaldığında bu risk daha da belirgin bir hale geldi. Sonuç olarak, kurbanlar çalınan hesaplarının uygulama satın alma geçmişinde anormal artışlar gördüğünü bildirdi. Bazı kullanıcıların ise telefonları kilitlenerek fidye için rehin tutuldu.

Kötü amaçlı yazılım riskinin artması dışında, genelde jailbreak uygulanmış iPhone'lar telefonunuzun sürekli olarak çökmesine neden olabilecek ve diğer önemli özellikleri devre dışı bırakabilecek hatalarla doludur. Akıllı telefon kullanımı yaygınlaştıkça mobil suçlara maruz kalmanın riski de artmaktadır. Bu nedenle en son tehditler ve dolandırıcılıklar hakkında sürekli olarak bilgi edinmek ve cihazınıza kapsamlı bir mobil güvenlik yüklemek çok büyük önem taşır.

Jailbreak uygulanmış bir telefonu düzeltme

Jailbreak uygulanan bir telefonu düzeltmek için tek yapmanız gereken iPhone'unuzu yeniden yüklemektir. Yüklediğiniz jailbreak uygulamalarını manuel olarak silmeniz gerekmez çünkü bu işlem, iPhone'daki her şeyi silerek cihazı Apple'ın fabrika ayarlarına döndürür.

Başlamadan önce iPhone veya iPad'inizi eksiksiz olarak yedeklediğinizden emin olun. Bunun sebebi, jailbreak'i kaldırma işleminin cihazınızdaki tüm içeriği silerek cihazı fabrika yapılandırmasına geri yüklemesidir. Bu nedenle saklamak istediğiniz tüm dosyaları yedeklemeniz gerekir. En iyi uygulama, yedekleme dosyanızı iki konumda (yerel olarak ve bulutta) saklamaktır.

adım: iCloud'da yedekleme
- iPhone, iPad veya iPod touch cihazınızı Wi-Fi ağına bağlayın.
- Ayarlar bölümüne gidin, Adınıza dokunun ve iCloud'u seçin.
- iCloudyedekleme öğesine tıklayın ve öğenin AÇIK konumda olduğundan emin olun.
- Son olarak Şimdi Yedekleöğesine tıklayın ve işlem tamamlanana kadar Wi-Fi ağına bağlı kalın.
İlerleme durumunu kontrol etmek ve yedeklemenin tamamlandığını doğrulamak istiyorsanız Ayarlar öğesine gidin, Adınıza dokunun, iCloud'a dokunun ve iCloud yedekleme öğesini açın.Şimdi Yedekle düğmesinin altında son yedeklemenin saatini ve tarihini görebilirsiniz.
adım: Aşağıdaki adımları izleyerek jailbreak'i geri alma
Orijinal USB kablosunu kullanarak iPhone veya iPad cihazınızı bilgisayarınıza veya Mac'inize bağlayın.
Bilgisayarınızda iTunes'u açın.
Apple cihazınızın kilidini açın ve iPhone'umu Bul özelliğini kapatın.
Ayarlar bölümüne gidin, Adınıza dokunun ve iCloud'u seçin.
iPhone'umu Bul öğesine dokunun ve öğenin KAPALI olduğundan emin olun. Bu özelliği kapatmak için Apple kimliğinizi ve parolanızı girmeniz gerekir.
Apple cihazınız göründüğünde bilgisayarınızda iTunes'tan cihazınızı seçin.
Özet panelinde, Geri Yükle düğmesine tıklayın. Bu, jailbreak'i kaldırma işlemini başlatır.
İşlem sırasında cihazınız yeniden başlatılacaktır. Yedeklemeden geri yüklemek isteyip istemediğiniz sorulacaktır. Daha önceden oluşturduğunuz dosyadan geri yüklemek istiyorsanız bu noktada iCloud seçeneğini belirleyebilirsiniz.
İşlem tamamlandığında iOS cihazınız fabrika ayarlarına döndürülmüş olacaktır. Apple cihazınızı ilk açtığınızda yaptığınız genel kurulum adımlarını göreceksiniz.

Jailbreak uygulanmış bir iPhone'u bir sebepten dolayı geri yükleyemiyorsanız cihazı silmek için kurtarma modunu kullanabilirsiniz.

Sonuç olarak, jailbreak uygulanmış cihazlardaki uygulamaların güvenlik açıkları, saldırganların ödeme bilgileri gibi değerli verileri çalmasını kolaylaştırır. Tehlikelere karşı tetikte olmak, çevrimiçi ortamda güvende kalmanıza yardımcı olabilir.

Kaspersky Premium, iOS kullanıcılarına faydalı güvenlik iyileştirmeleri sağlar. Bunlar arasında bağlantının güvenli olmadığını tespit ettiğinde kendisini etkinleştirmeyi teklif eden dahili bir VPN, ilgili güvenlik olayları hakkında bildirimler ve güvenlik açısından zayıf sistem ayarlarını kontrol eden bir araç mevcuttur. Kaspersky Password Manager ve ailelere yönelik gelişmiş ebeveyn denetimi aracı Kaspersky Safe Kids, mobil güvenlik için faydalı olan diğer ürünlerdir.

İlgili makaleler:

Önerilen ürünler: