Bilgisayarınızda antivirüs taramasını doğru bir şekilde kurmak ve çalıştırmak, sisteminizi kötü amaçlı yazılımlardan uzak tutmak için en iyi başlangıç savunmalarından biridir. Güçlü bir savunma, bilgisayarınız için bir antivirüs çözümü seçmek ve ondan en iyi şekilde nasıl yararlanacağınızı anlamakla başlar. Virüs taramasını düzgün bir şekilde kullanmayı öğrenmek sizi çok daha güvende tutacaktır: düzenli tam taramalar olmadığında sisteminiz bazı hoş olmayan sürprizler saklıyor olabilir.
Virüs taramalarına daha yakından bakacak ve bazı önemli sorulara yanıt bulacağız:
- Virüs taraması ne işe yarar?
- Antivirüs programımda hızlı tarama mı yoksa tam tarama mı yapmalıyım?
- İlk virüs taramamı nasıl yaparım?
- Virüs taraması türleri nelerdir?
- Bilgisayarımda nasıl virüs taraması yapabilirim?
- Telefonumda virüs taraması yapabilir miyim?
Virüs Taraması Ne Yapar?
Virüs taramaları, cihazınızdaki kötü niyetli tehditleri bulmak ve kaldırmak için sisteminizde arama yapar. Çoğu antivirüs yazılımının kötü amaçlı yazılımlara karşı koruma sağladığını da göreceksiniz. Bu, virüsler ve solucanlar gibi tehditlerin yanı sıra casus yazılımlar, Truva atları, fidye yazılımları ve reklam yazılımlarını da içerebilir.
Bu virüs tarama tanımını genişletmek için: İyi bir antivirüs ürünü proaktif ve reaktif koruma araçlarına sahiptir:
- Proaktif koruma, olası enfeksiyonları cihazınıza girmeden önce tespit etmenize ve engellemenize yardımcı olmalıdır.
- Reaktif koruma, halihazırda var olan veya proaktif savunmayı atlatan enfeksiyonlarla ilgilenmeye hazır olmalıdır.
Bu korumalar bir araya geldiğinde, antivirüs taramalarınız şunları yapmalıdır:
- Sisteminizi izler: E-posta eklerinden veya indirme bağlantılarına tıklamak gibi tarayıcı eylemlerinizden kaynaklanan virüsleri kontrol eder.
- Günlük raporlar hazırlar: Bu özetler size antivirüsün ne bulduğu hakkında bilgi verecektir. Tehdit türünü ve sizi nasıl etkileyebileceğini açıklayan ek bilgiler alacaksınız.
- Herhangi bir hasarı onarmaya çalışır: Mümkünse, antivirüsünüz kötü amaçlı yazılımı etkisiz hale getirecek ve kaldırılmak üzere karantinaya alacaktır. Ayrıca bulaşma sırasında zarar gören diğer verileri de onarmaya çalışacaktır.
Kapsamlı bir antivirüs koruma yazılımı, bir tarama gerçekleştirmeden önce en en güncel virüs tanımlarını otomatik olarak indirip yükleyerek şu anda bilinen tüm İnternet tehditlerine karşı korunmanızı sağlar. Bu proaktif koruma, bilgisayarınıza virüs bulaştırma girişimine işaret edebilecek kötü niyetli davranışları tanıyarak yardımcı olur. Böylece onları en baştan etkisiz hale getirir.
Virüs Taraması Çalıştırırken Yapılması Gerekenler
Sistem taraması için antivirüs programınızı başlatmak bir düğmeye tıklamaktan daha fazlasını gerektirebilir. Korumanızı varsayılan ayarlarda kullanıyorsanız, önemli virüs taramalarını kaçırıyor olabilirsiniz.
Virüs Tarama Türleri
Kendinizi düzgün bir şekilde korumak için çeşitli tarama türlerini ne zaman kullanacağınızı bilmeniz gerekir:
- Hızlı tarama: Cihazınızın etkin noktalarını arayan yüzey düzeyinde tarama - bunlar dakikalar içinde tamamlanır ve günlük olarak veya en azından tam taramalarınızdan daha sık kullanılabilir.
- Tam tarama: Cihazınızın ve ona bağlı olanların tüm dosya dizinlerini içeren kapsamlı tarama - daha derin enfeksiyonları aramak için haftada en az bir kez kullanın.
- Özel tarama: Bilgisayarınızın belirli alanlarını aramak için yönlendirilmiş tarama - belirli dosyaların veya alanların virüslü olduğundan şüpheleniyorsanız kullanın.
- Zamanlanmış taramalar: Önceden ayarlanmış saatlerde ve günlerde çalışan otomatik tam veya hızlı tarama.
Her zaman düzenli virüs taramalarının otomatik olarak gerçekleşmesi için bir zaman planladığınızdan emin olun. Bu muhtemelen cihazınızı aktif ancak kullanılmamış halde bırakabileceğiniz kesinti zamanlarında gerçekleşmelidir. Birçok kişi tam taramalarını gece çalışacak şekilde planlar, siz de kendiniz için uygun bir zaman bulun.
Kalıcı Kötü Amaçlı Yazılımlarla Mücadele
Kalıcı kötü amaçlı yazılımlar, birden fazla tarama türü kullanmanın önemli bir nedenidir. Eskiden bilgisayar virüsleri ve kötü amaçlı yazılımlar "bir kerede temizlenirdi", yani keşfedilir, temizlenir ve sonra işiniz biterdi.
Günümüz kötü amaçlı yazılımları kalıcıdır, kayıt defterlerinde veya başlangıç hizmetlerinde saklanabilir ve bir kötü amaçlı yazılım tamamen ortadan kaldırılmazsa yeniden başlatma sırasında bilgisayara yeniden bulaşabilir.
Dolayısıyla, tarama yapmanın bir parçası da kalıcı kötü amaçlı yazılımlara karşı hazırlıklı olmak ve bunlarla en iyi nasıl mücadele edileceğini anlamaktır. Bunu akılda tutarak, işte dikkate alınması gereken bazı ipuçları:
- Taramanın tamamlanması için her zaman zaman tanıyın. Hızlı taramalar yarım saatten az sürebilir, ancak tüm sisteminizin tam taraması birkaç saat sürebilir. Daha uzun bir tarama yapıyorsanız, tarama tamamlanana kadar bilgisayarınızı veya mobil cihazınızı açık tuttuğunuzdan emin olun.
- Tarama raporlarını periyodik olarak gözden geçirin. Bir taramanın sonuçlarını okumayı atlamak kolaydır, ancak raporlar güvenlik açığı ve virüsler hakkında iyi bir bilgi kaynağıdır. Karantinaya alınan öğelerle ilgilenmek veya bunları kaldırmak için verilen talimatlara uyun.
- Antivirüs yazılımınızın çalışıp çalışmadığını her gün kontrol edin. Sisteminizi korumak için aktif olmalıdır. Bulmak için sistem tepsinizi kontrol edebilirsiniz. Ayrıca, tüm taramalarınızın düzgün bir şekilde tamamlandığından emin olmak için tarama geçmişini kontrol edin.
İlk Antivirüs Yazılımınızı Seçme ve Yükleme
Daha önce hiç antivirüs taraması yapmadıysanız ve henüz yazılımınız yoksa şöyle başlayabilirsiniz:
- Bilgisayar dosyalarınızı yedekleyerek başlayın. Düzenli olarak planlanmış bir yedekleme çalıştırmak iyi bir uygulamadır, böylece özellikle yıkıcı bir virüs alırsanız, geri dönmek için temiz bir temele sahip olabilirsiniz. Bununla birlikte, herhangi bir dosyayı geri yüklemeden önce her zaman bir antivirüs taraması yaparak yedekleme dosyalarınızı temizlemelisiniz.
- Antivirüs seçeneklerini değerlendiriyorsanız, ücretsiz antivirüs deneme yazılımını indirerek başlayın. Ücretsiz deneme, ürünün sunduğu araçlara ve koruma düzeyine aşina olmanız için size yeterli zamanı sağlayabilir.
-
Kurulumdan önce, kayıt defteri ve başlangıç hizmetleri gibi ana sistem bileşenlerinin kritik bir taramasını gerçekleştirin.
- Bir sorun bulunursa, antivirüs yazılımının kurulumunu tamamlamaya çalışmadan önce sorunu tamamen ortadan kaldırmak için tüm adımları uygulayın. Bilgisayar zaten tehlikedeyse, birçok antivirüs ürünü kötü amaçlı yazılım tamamen kaldırılana kadar yüklenemez veya güncellenemez.
- Not: En iyi programlar ilk indirme sırasında kritik sistem bileşenlerini tarar ve yazılımı yüklemeden önce tüm kötü amaçlı yazılımları kaldırır.
- Tehlikede olmanız durumunda İnternet bağlantınızı kapatmaya hazır olun. Bu, bilgisayarınızdaki herhangi bir kötü amaçlı yazılımın bilgisayarınızı daha da bozabilecek uzak bir sistemle iletişim kurmasını önleyecektir.
- Tehlikesiz, bozulmamış bir sisteme sahip olduğunuzda seçtiğiniz antivirüs yazılımını yükleyin.
İlk Virüs Taramanızı Çalıştırma
Artık antivirüs korumasına sahip olduğunuza göre, ilk taramanızı çalıştırmak için aşağıdaki adımları izleyin:
- Tüm güvenlik güncellemelerinin indirildiğini doğrulayın. Güncellemeler tüm sezgisel virüs tanımlarını ve düzgün tarama için gereken diğer verileri içerecektir.
- Tam bir virüs taraması yürütün. Bu, sabit diskleri, çıkarılabilir medyayı, sistem belleğini, e-postayı ve benzerlerini virüslere karşı tarayacaktır.
- Herhangi bir veriyi geri yüklemeden önce bir virüs taraması yaparak yedeklerinizi temizleyin.
- Daha fazla işlem için sonuç raporlarını okuyun. Kötü amaçlı yazılımlar genellikle sizin kararınızı beklemek üzere karantinaya alınır. Potansiyel tehditle ne yapacağınıza sizin karar vermeniz gerekir. Çoğu antivirüs uygulaması, karar vermenizi kolaylaştırmak için size öneriler sunar.
- Potansiyel tehditleri kaldırmak veya saklamak için istemleri izleyin. Genellikle karantinaya alınan dosyaların çoğunu kaldırmak istersiniz. Bazen, yanlış kategorize edilmiş ve size yanlış pozitif veren temiz bir dosya bulabilirsiniz. Yüksek kaliteli antivirüs yazılımları temiz dosyaları nadiren tehdit olarak etiketlemelidir, bu nedenle algılama oranları hakkında araştırma yaptığınızdan emin olun.
Ayrıca, gelecekteki otomatik virüs taramalarını ayarlayın. Tek bir tam taramayla yetinmeyin. Bilgisayarınızın her zaman korunduğundan emin olmak için rutin tarama programını sürdürmek önemlidir. Zamanlanmış tarama ayarlarınızı yönettiğinizden emin olun.
Takip taramaları, raporları okumanızı ve harekete geçmenizi de gerektirecektir. Yazılımınıza dikkat ederseniz, genellikle süreç boyunca size saniyeler içinde yol gösterecektir.
Virüs Taramalarını Farklı Cihazlarda Çalıştırma
Antivirüs yazılımınızı edindikten sonra, tarama işlemi açık ve kolay olmalıdır.
Yukarıda listelenen hazırlık ve tarama adımları genellikle virüs tarama ihtiyaçlarınızın çoğunu karşılayacaktır. Ancak, virüs taramasının her cihazınızda aynı olmadığını fark edebilirsiniz.
İşte cihaz türleri arasında yaşayabileceğiniz yaygın farklılıklar:
Windows 10'da Virüs Taraması Nasıl Yapılır
Nereden indirilir: Kaspersky Security Cloud gibi çoğu antivirüs programı yükleme dosyası doğrudan geliştiricinin resmi web sitesinde bulunur. Sisteminiz için doğru yazılımı indirmek üzere sisteminizin işlemcisinin 64 bit mi yoksa 32 bit mi olduğunu belirlediğinizden emin olun.
Yazılım nasıl çalıştırılır: Antivirüs programınız varsayılan olarak sistem başlangıcında çalışacak şekilde ayarlanmış olmalıdır. Programı yükledikten sonra otomatik olarak çalışması gerekir. Pencereyi kapatsanız bile sistem tepsisinden çalışmaya devam edecektir.
Yetkilendirme izinleri: Antivirüs yazılımının düzgün çalışması için muhtemelen yönetici izinlerine ihtiyacı olacaktır. Bilgisayardaki tek kullanıcı sizseniz, genellikle yönetici siz olursunuz ve ek adımlar atmanız gerekmez. Bilgisayarınızda birden fazla kullanıcı varsa veya bir BT ekibi tarafından yönetiliyorsa, kurulum ve çalıştırma yöneticiniz tarafından onaylanmalıdır.
Mac'te Virüs Taraması Nasıl Yapılır
Nereden indirilir: Antivirüs geliştiricisinin resmi web sitesi genellikle kurulum paketini bulabileceğiniz yerdir. İşletim sistemi sürümünüz için uygun yazılımı indirdiğinizden emin olun.
Yazılım nasıl çalıştırılır: Windows 10'da olduğu gibi, ilk kurulumda antivirüsünüzün başlangıçta arka planda çalışması gerekir. Çoğu yazılım kur ve unut şeklinde olmalıdır.
Yetkilendirme izinleri: Yine, antivirüs programlarını yüklemek ve çalıştırmak için genellikle yönetici ayrıcalıkları gerekir. Sisteminizin derinliklerine inmesine izin verdikten sonra, Mac'inizde amaçlandığı gibi antivirüs taramalarını çalıştırabilirsiniz.
Android'de Virüs Taraması Nasıl Yapılır
Nereden indirilir: Android'deki en yaygın antivirüs yazılımı, yerel resmi uygulama mağazası olan Google Play Store'dan yüklenir. Kaspersky Internet Security for Android gibi uygulamalar doğrudan mağazadan indirilir ve yüklendikten sonra kullanıma hazırdır.
Yazılım nasıl çalıştırılır: Antivirüs mobil uygulamaları, tıpkı Windows 10 ve Mac için bilgisayarlarda olduğu gibi otomatik olarak çalışır. Bazı uygulamalar yalnızca premium sürümlerinde otomatik tarama sunabilir, bu nedenle en iyi koruma için yükseltme yaptığınızdan emin olun.
Yetkilendirme izinleri: Antivirüs yazılımı, özellik paketinin ne kadar güçlü olduğuna bağlı olarak çeşitli izinlere ihtiyaç duyar. Temel uygulamalar yalnızca depolama alanına erişime ihtiyaç duyabilir. Arama engelleyici ve hırsızlığa karşı korumaya sahip olanlar kameranıza, mikrofonunuza, konumunuza, telefonunuza ve kişilerinize erişmeye ihtiyaç duyabilir. Yerleşik, saygın bir ürün kullanıyorsanız, bu tamamen güvenli ve normaldir.
iPhone'da Virüs Taraması Nasıl Yapılır
iPhone'lar benzersiz bir istisnadır - iOS için gerçek bir "virüs tarama" uygulaması yoktur. Platform "duvarlarla çevrili bir bahçe" içinde faaliyet gösterdiğinden, Apple uygulama mağazası üzerinde tam kontrole sahiptir. Uygulamaların antivirüs koruması için gereken sistem düzeyinde derin izinlere sahip olmasına izin vermez.
VPN veya hırsızlık önleme gibi diğer özelliklere sahip iOS güvenlik uygulamaları bulabilirsiniz. Bazı iOS uygulamaları jailbreak yapılmış üçüncü taraf uygulama mağazalarında bulunabilir. Ancak, jailbreak işleminin kendisi cihazınızı önemli bir güvenlik riskine sokar.
Güvende kalmak için, cihazınızı amaçlandığı gibi kullanmak ve jailbreak yapmamak en iyisidir.
IPhone'da kendinizi korumanın en iyi yolu işletim sisteminizi ve tüm uygulamaları güncellemektir: güvenlik yamaları, suçluları telefonunuzdan uzak tutmak için keşfedilen güvenlik açıklarını düzeltir.
Virüs Taramalarının Performansını Artırın
Son olarak, bir tarama çalıştırmaya çalışırken sorun yaşıyorsanız, aşağıdakileri kontrol etmek isteyebilirsiniz:
- Yerleşik depolama alanında birkaç gigabayt (GB) boş yer tutmaya çalışın. Birçok program gibi antivirüs yazılımının da en yüksek performansta çalışması için biraz nefes alacak alana ihtiyacı vardır.
- Antivirüsünüz sisteminizin tüm beyin gücünü kullanıyorsa dikkatli olun. Virüs taramalarını çalıştırmak için biraz kullanılabilir bilgisayar belleğine ve işlem gücüne ihtiyacınız olacaktır. Ancak, cihazınız daha yeni yazılımları çalıştıramayacak kadar eskiyse cihazınızı yükseltmeniz gerekebilir. Cihazınız eski ise fazla güç gerektirmeyen hafif bir antivirüs çözümü bulmaya çalışın.
Bilgisayarınızı virüslerden ve kötü amaçlı yazılımlardan korumak, sisteminizin bütünlüğünü korur ve bunları bilmeden başka sistemlere bulaştırmanızı önler. İyi bir antivirüs çözümü, bilgisayarınıza yaptığınız yatırımı korumak için ödenmesi gereken küçük bir bedeldir.
İlgili makaleler:
- Bilgisayar Virüsünü Uzaklaştırma: Bilmeniz Gerekenler
- Açıklamalı grafik: Güvenlik açığı içeren yazılımlar: Suçluların sistemlerinize erişmesine izin vermeyin
- Bilgisayar Virüsleri ve Diğer Kötü Amaçlı Yazılımlar
- Kötü Amaçlı Yazılım Kaldırma Aracı - Anti-Virüs Yazılımı Karşılaştırması: Aralarındaki Fark Nedir?