Koronavirüsün neden olduğu ekonomik sıkıntıya rağmen küresel bilgisayar oyunu sektörü gelişmeye devam ediyor. Sosyal mesafe kuralları insanlar arasındaki fiziksel etkileşimi en aza indirip insanları evde kalmaya teşvik ederken insanlar, sıkıntılarından kurtulmak için sanal dünyalara yönelmeye başladılar. ABD'deki bilgisayar oyunu satışları Mart ayında son on yılın en yüksek seviyesine ulaştı ve oyun sektörünün dev şirketleri, dünyanın her yerinde kullanıcı sayılarında önemli artış olduğunu bildirdiler.
Ancak hedef kitlede oluşan artış çevrimiçi oyunların risklerine dikkat çekerken koronavirüs dolandırıcıları da bu durumdan faydalanmaya çalışıyorlar. Çevrimiçi oyunlarda oyun içi para birimleri, oyun içi alışverişler ve cüzdanlarda yer alan gerçek paralar olduğundan bunlar, dolandırıcılar için hedef oluşturuyor.
Gençler, bu risklerin daha az farkında olabilir ve dolayısıyla bu risklerden daha fazla etkilenebilirler. Çevrimiçi oyun oynamanın riskleri ile kendiniz ve ailenizi güvende tutmanın yollarını öğrenmek için okumaya devam edin.
Çevrimiçi oyunların tehlikeleri
Çevrimiçi oyun oynama, çoğu kullanıcı için zararsız bir faaliyettir. Ancak bu oyunların bazı riskleri de vardır:
Bağımlılık
Bağımlılık, çevrimiçi oyun oynamanın eğlence olmaktan çıkıp takıntıya dönüşmesi durumudur; çok fazla zaman harcanmasına neden olur.
Siber zorbalık
Siber zorbalık, ergen veya genç bir çocuğun akranı olan başka bir çocuğu bir bilgisayar kullanarak tehdit etmesi, küçük düşürmesi veya başka bir şekilde rahatsız etmesidir. Xbox Live ve diğer bağlı cihazlar yoluyla internet ortamında çok oyunculu oyun oynarken gerçekleşebilir.
Para kaybetme riski
Oyun içi para birimleri, oyun içi alışverişler ve cüzdanlarda yer alan gerçek paralar, dolandırıcılar için hedef oluştururlar.
Kötü amaçlı yazılım
Kullanıcılardan bazen belirli bir oyunu oynayabilmeleri için bir yazılım eklentisi indirmeleri istenir. Ardından kullanıcılar, cihazlarının güvenliği ve gizliliğine zarar verebilecek kötü amaçlı yazılımların bulunduğu başka sitelere yönlendirilebilirler. Kullanıcıların yükleme işlemi sırasında bilmeden sistemlerinde izin verdikleri oyun dosyalarında virüsler gömülü olabilir.
Gizlilik sorunları
Bilgisayar korsanları, oyunlardan ve diğer kaynaklardan alınan verileri bir araya getirerek sosyal medya hesapları gibi diğer mevcut hesaplarınıza erişebilirler veya adınıza yeni hesaplar -hatta dijital kimlikler bile- oluşturabilirler.
Gizli ücretler
Bazı çevrimiçi oyunlar, size ücretsiz olarak içerik veren "freemium" modelini kullanırlar ancak tam oyun özellikleri için işlev ve erişim ödemesi gerekir. Bazı durumlarda bu oyunlar için kullanıcıların oyun profillerine kredi kartı eklemeleri gerekir. Kullanıcılar yeni ürünler veya hizmetler satın aldıklarında kredi kartlarından otomatik olarak ücret kesilir.
Oyunlarda koronavirüs dolandırıcılıklarıyla ilgili örnekler
Gerçekleşen çevrimiçi oyun dolandırıcılıklarının çoğu temelde önceki dolandırıcılıkların biraz değiştirilmiş versiyonlarıdır ancak salgın döneminde daha fazla insan internet ortamında bulunduğundan bu dolandırıcılıkların sayısı artmıştır.
Oyunlarda yaygın olarak görülen koronavirüs dolandırıcılıklarıyla ilgili örneklerden bazıları şunlardır:
Oyuncuları üçüncü taraf web sitelerine yönlendirme
Bu siteler; kullanıcıların kıyafet, silah veya yeni beceriler gibi eklentiler satın alabilecekleri ya da oyunda kullanabilecekleri çevrimiçi para birimleri için alışveriş yapabilecekleri gerçek web sitelerine benzer. Ancak bu siteler sahtedir ve kullanıcıları kandırarak ellerine hiç geçmeyecek ürünler veya ödüller alma işlemleri gerçekleştirmelerine neden olur.
Oyuncuların IP adreslerini hedef alma
IP adresi, her kullanıcı için benzersiz olan bir internet konumudur. Saldırganlar IP adresinizi ele geçirdiklerinde fiziksel adresinize, adınıza ve diğer hassas bilgilerinize ulaşabilirler. Bilgisayar korsanları bu bilgilerle finansal ve oyun hesabı bilgilerinizi çalmak için saldırılar düzenleyebilirler.
Şifre avcılığı
Bilinen şifre avcılığının oyun dünyasındaki bu versiyonunda kullanıcılar, kandırılarak hesap bilgilerini vermeleri sağlanır. Dolandırıcılar, oyunculara bir e-posta göndererek onlardan parolalarını ve oturum açma bilgilerini onaylamalarını isterler. Oyuncular e-postadaki bağlantıya tıklarlarsa sahte bir oturum açma sayfasına yönlendirilirler ve bu sayfada onlardan geçerli parola ve kullanıcı adlarını girmeleri istenir; en nihayetinde de oyuncuların hesap bilgileri çalınmış olur.
Popüler çevrimiçi oyunların sahte mobil sürümleri
Bu sahte uygulamalar, indirildikten sonra kullanıcıların telefonlarına veya bilgisayarlarına kötü amaçlı yazılım yükler. Dolandırıcılar, bu kötü amaçlı yazılımı kullanarak oyuncuların, popüler bilgisayar oyunu platformları ve konsolların çevrimiçi tekliflerine erişmek için kullanılan hesaplar gibi çevrimiçi hesaplarının bilgilerini ele geçirirler. Bu bilgileri kullanarak kullanıcıların kredi kartı bilgileri, ev adresleri ve telefon numaraları gibi gizli bilgilerini çalarlar.
Çocukları hedef alma
Örneğin siber suçlular, oyun için sesli sohbetlerde çocukları kullanarak onlardan kendileri için oyunlarda bir şeyler satın almalarını isteyebilirler ve genellikle anne babalarının kredi kartlarını kullanarak bunu yapmalarını sağlarlar. Bu dolandırıcılar, bazen çocukları oturum açma bilgilerini kendilerine söyleme veya onları gönderdikleri bir bağlantıyı açmaya ikna ederler; böylelikle çocukların hesaplarına erişirler. Siber suçlu bilgileri ele geçirdikten sonra sanal krediler, çevrimiçi para birimi veya çevrimiçi cüzdanlarında gerçek paraları bile çalabilirler. Sanal para birimi ve çalınan hesaplar, daha sonra karanlık ağ üzerinden satılabilir; dolandırıcılar da bu süreçte önemli miktarda gerçek para kazanırlar ve cüzdanlardaki gerçek fonlar kaybedilmiş olur.
Güvende kalma ve kendinizi çevrimiçi oyunlardaki dolandırıcılıklardan koruma
Güvenliği sağlamanın bir yöntemi, VPN kullanmaktır. “Sanal Özel Ağ (Virtual Private Network)” anlamına gelen VPN, kişisel internet bağlantınızın farklı bir konumdaki (dünyada veya kendi ülkenizde başka bir yerde) bir ağ olarak görünmesini sağlayarak bağlantınızı özel hâle getirir. VPN'leri yüklemek kolaydır, kullanmak için çok az yapılandırma gerekir ve avantajları şunlardır:
- Özellikle rekabetçi oyunlarda çevrimiçi rakiplere karşı kullanılabilen DDoS (Dağıtılmış Hizmet Reddi) gibi saldırılara karşı korumanızı artırırlar.
- VPN'ler size izlenemez bir bağlantı sunduklarından veri ve banka işlemlerini gerçekleştirirken fazladan güvenlik sağlarlar.
Mac, Android, bilgisayar ve Apple iOS için kullanılabilen VPN istemcileri mevcuttur ve Kaspersky olarak size, birkaç farklı cihaz ve işletim sisteminde yüklenebilen VPN Secure Connection'ı sunuyoruz.
Ücretsiz VPN'ler bulabilirsiniz. Ancak bunlarda genelde veri sınırlaması vardır ve size tam koruma sağlamayabilirler. Bir VPN seçmeden önce hizmete nelerin dâhil olduğunu anlamak için hizmet koşullarını ve gizlilik politikasını mutlaka okuyun. Bazı VPN hizmetlerinin kötü amaçlı yazılımlara ve şifre avcılığı sitelerine karşı sizi koruyacaklarını iddia etmelerine rağmen bağımsız antivirüs yazılımlarıyla aynı düzeyde koruma sağlamayacaklarını unutmayın. Bu nedenle ikisine de sahip olmak en iyisidir.
Çevrimiçi oyun güvenliği için 7 İpucu
- Oyunla ilgili alışverişler için yalnızca resmi web sitelerini kullanın. Sizi üçüncü taraf web sitelerine yönlendiren bağlantılara tıklamayın.
- Oyun platformundan geliyor olsa da banka bilgileri, finansal bilgiler veya kişisel bilgilerinizi isteyen e-postalara veya doğrudan mesaj isteklerine yanıt vermeyin. Yasal şirketler, mesaj yoluyla sizden bilgi istemezler.
- Kişisel bilgilerinizi, kimliğinizi açığa çıkaracak verileri veya hesap bilgilerinizi çevrimiçi ortamlarda paylaşmayın. Oturum açma bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşmayın.
- Oyunlarda oturum açmak için güçlü bir parola kullanın. Güçlü parolalar, tahmin etmesi zor olan ve büyük harf, küçük harf, rakam ve sembollerden oluşan parolalardır. Birden fazla hesap için aynı parolayı kullanmaktan kaçının.
- İki faktörlü kimlik doğrulaması: Bu, sizin -ve hesabınıza erişmeye çalışan kişilerin- sitenize giriş yapmak için genellikle parolanızı ve telefon numaranızı kullanarak iki aşamalı kimlik doğrulaması yapmanız gerektiği anlamına gelir. Genelde oyun hesabınıza giriş yapmak için parolanızı girersiniz. Ardından hesabınız akıllı telefonunuza, e-posta adresinize veya bir kimlik doğrulama uygulaması kullanarak size bir kod gönderir. Oyun hesabınıza erişebilmek için o kodu girmeniz gerekir. Bu ilave adım, hesaplarınızın ele geçirilmesini zorlaştırır.
- Parolanızı yeniden onaylamanızı isteyen bağlantılara hiçbir zaman tıklamayın. Giriş bilgilerinizi güncellemenizi isteyen e-postaları silin.
- Alışveriş yaparken banka kartı kullanmayın. Kredi kartları daha güzel güvenlik önlemleri sağlar ve içinde sınırlı miktarda para olan bir hesaba bağlı değillerdir.
Çevrimiçi oyunlar: Çocukları güvende tutma
- Ebeveyn denetimlerini ayarlayabilirsiniz. Hangi cihazı kullanırsanız kullanın, cihazınızda çocuklarınızın diğer oyuncularla nasıl etkileşim kullanacaklarını belirlemenizi sağlayan ayarlar bulunur. Örneğin, sadece mevcut arkadaşlarıyla iletişim kurmalarını seçebilirsiniz.
- Ayrıca aynı ebeveyn denetimlerini kullanarak çocuklarınızın oyun oynama sürelerine sınırlama da getirebilirsiniz. Çocuğunuz oyun oynamaya başlamadan önce bu ayarları incelemek güzel bir fikirdir. Çocuğunuzu düzenli olarak mola vermeye teşvik edin.
- Oyunun içeriklerini kontrol edin; çoğu oyunda konularına göre bir yaş derecelendirmesi vardır. Şiddet içerikli veya cinsel içerikler bulunduran oyunların daha yüksek bir derecelendirmesi vardır. Çocuğunuz için uygun olup olmadığını kontrol edin. Derecelendirmeler için Eğlence Yazılımı Derecelendirme Kurulu'na bakabilirsiniz.
- Oyun oturumlarınızı ailenizin ortak bir alanında gerçekleştirin, böylece oynanan oyunları görebilirsiniz.
- Çocuklarınızın kişisel bilgilerini açığa çıkarmayan bir kullanıcı adı seçmelerini sağlayın. Oyun kişisel bir profil oluşturma seçeneği oluşturuyorsa çocuğunuzun adı, yaşı, konumu, okulu, mali bilgileri veya hesap parolaları gibi kişisel bilgileri vermediğinden emin olun.
- Çocuğunuzun gerçek bir kaynaktan indirilen ve lisansına sahip olduğunuz oyunların yetkili sürümlerini oynadığından emin olun. Çocuklarınızı yüksek kötü amaçlı yazılım riski taşıyabilen yasa dışı indirmeler ve dosya paylaşım sitelerinin riskleri konusunda bilgilendirin. Çocuklarınıza oyunların korsan kopyalarında da kötü amaçlı yazılım olabileceğini hatırlatın.
- Çocuğunuza kötü davranışları nasıl bildireceğini gösterin. Çocuğunuza nasıl şikayette bulunabileceğini veya gerekirse Xbox Live, PlayStation Network, Steam veya tercih ettiği platformda oyuncuları nasıl engelleyebileceğini gösterin.
- Oyunun hüküm ve koşullarını okuyun; örneğin, gizli ücretlendirmeler olup olmadığını kontrol edin. Oyun yayıncısının kötü davranışlar veya kabul edilemez içeriklerle nasıl ilgilendiğini öğrenin.
- Çocuklarınızla konuşun. Çevrimiçi ortamda güvende kalmalarıyla ilgili onlarla düzenli sohbetler edin. Hangi tür oyunları oynamaları konusunda onlarla oturup konuşun ve diğer insanların neden internette göründükleri gibi olamayabileceklerini anlamalarına yardımcı olun. İnternette oyun oynarken neleri söylemenin uygun olduğunu ve olmadığını onlara anlatın.
- İnternette oyun oynarken ara sıra siz de çocuğunuza katılın. Bu sayede onların oynadıkları oyunlar ve konuştukları kişiler hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
- Antivirüs yazılımınızı güncellemeyi unutmayın.Kaspersky Antivirus gibi bir ürün, bilgisayarınız için koruma sağlar ve virüsler ile kötü amaçlı yazılımları gerçek zamanlı olarak engeller.
Çevrimiçi oyun oynarken dolandırılıkla karşılaşırsanız ne yapmanız gerekir?
Siz veya tanıdığınız biri çevrimiçi oyun oynarken dolandırılmışsa:
- Oyunun destek sayfasına ayrıntılı bir şikayet raporu gönderebilirsiniz.
- Kesilen ücretlere itiraz etmek için banka veya kredi kartı şirketinizi aramalısınız.
- Dolandırıcılara kişisel bilgilerinizi verdiyseniz sosyal medyalar da dâhil bütün parolalarınızı değiştirmenizi tavsiye ederiz.
- Dolandırıcılıkları yerel tüketici işleri kuruluşuna bildirebilirsiniz. Örneğin, Birleşik Krallık'ta Citizens Advice Bureau (Yurttaş Danışma Bürosu) ile iletişime geçebilir veya Avustralya'da dolandırıcılıkları Australian Competition and Consumer Commission (Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu) kurumuna bildirebilirsiniz.
- Bir dolandırıcı sizi tehdit ederse yerel polis departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.
Çocukları için endişelenen bir ebeveynseniz Kaspersky Safe Kids edinebilirsiniz: Bu ürün, çocuklarınızı internette ortamında korumak için tasarlanmıştır. Çocuğunuzun cihazına ve kendi cihazınıza yüklenecek birer uygulama ile raporları görmenize ve ayarları özelleştirmenize olanak tanır. Ayrıca oyunlara ve uygunsuz uygulamalara erişimlerini yönetmenizi de sağlar.
Ancak belirttiğimiz tüm bu risklere rağmen, insanlar arasında fiziksel mesafelerin korunduğu bir dönemde sosyal olarak başkalarıyla iletişim hâlinde olmak önemlidir; çevrimiçi bilgisayar oyunları da bize bu şansı sunuyor. Tek yapmanız gereken, oyunlardaki koronavirüs dolandırıcılıklarının farkında olmayı, tüm cihazlarınıza siber güvenlik yüklemeyi ve güvenli bir şekilde oyun oynamayı unutmamak.
İlgili makaleler: