Önceleri Minecraft ve Fortnite vardı. Ardından en küçük çocuğum çocuk scooter’larına merak sardı. Dağarcığında “tekerlek aşınması” ve “rampa”dan scooter üstünde yapılan numaralara ve çok çeşitli markalara kadar birçok yeni sözcük belirdi. Bunlardan bazılarının ne anlama geldiğini çözmek benim için oldukça güçtü. Bir örnek ister misiniz? Hayhay, 540 ne demek tahmin edin de görelim.
Şimdi graffiti ile ilgileniyor. Umarım metruk binaların duvarlarına yaptığı “piece”leri, “tag”leri ve “burner”ları ileride daha dingin tasarımlara dönüşür. Fakat şimdilik gözüm bizim evde de izler bırakan “teneke”lerinde ve “doldurma”larında. Ayrıca sürekli oğlumun çeşitli türde “marker”lar, “dabber”lar ve sokak sanatı stilleri hakkındaki düşüncelerini dinliyorum. Çok fazla yeni kelime var.
Elbette bir çocukla iletişim kurmanın, yeni ilgi alanlarını ve sorunlarını öğrenmenin en iyi yolu birlikte bazı aktiviteler yapmaktan geçiyor. Ben de çizim yapmayı çok seviyorum, dolayısıyla en küçük çocuğumla ortak bir dil bulmak benim için o kadar zor değil. Ancak her zaman böyle olmuyor. Şimdiki çocukların hobileri çoğunlukla ebeveynlerinin hobilerinden inanılmaz derecede farklı. Üstelik her zaman birlikte aktivite yapmak için yeterli vakit de olmayabiliyor. İş stresi, evdeki işler derken üstüne bir de şu sıralar kızımın benden saklamaya çalıştığı iPad ekranında havalı giysiler giymiş koca kafalı ufak figürler görüyorum.
Bunlar da ne? Sadece bir çizgi film mi, yoksa çocuklar için hiç de uygun olmayan çevrimiçi bir topluluk mu? Doğrudan sormak iyi bir strateji değil. Bu yaşta ergenler ilgilendikleri şey tamamen masumane olsa bile ketum davranabiliyor. Yetişkinlerden arındırılmış dünyalarında kendilerine ait sırları olmasını istiyorlar.
Konuyu biliyor ve ilgileniyorsanız durum değişiyor. Gacha Life mı? Tabii ki çok iyi biliyorum! (Kızımın telefon konuşmasına kulak misafiri olduktan sonra google’ladım.) Böylelikle ortak bir dil bulmayı başardık. Bu da yapıcı bir diyalog kurmamızı sağladı.
Doğru kelimeleri nereden bulabiliriz?
Benim durumumda anahtar sözlükler kızımın kendi ağzından çıkmıştı. Peki ya çocuğunuz ilgi alanlarından hiç bahsetmiyorsa bunları nasıl bulacaksınız? Deneyebileceğiniz yollardan biri, internette neler aradıklarına bakmak ve bilmediğiniz terimleri araştırmak olabilir.
Çocuğunuzun kullandığı tarayıcıya erişiminiz varsa ya da çocuğunuz sizin bilgisayarınızı kullanıyorsa tarayıcı geçmişine bakmanız yeterli. Elbette çocuğunuz sizi bu tür bir gözetleme yaparken yakalarsa bundan hiç memnun olmayacak ve bir daha böyle bir şey olmasını engellemek için önlemler alacaktır (genellikle bu tür şeyleri çok hızlı çözerler).
Alternatif bir seçenek, çocuğunuzun gizliliğine saygı duyan ama size çevrimiçi ilgi alanları hakkında özet raporlar sunan ve uygunsuz şeylere bakmaya başlarlarsa uyarı gönderen ebeveyn kontrolü yazılımları olabilir. Bu raporları yine bilmediğiniz sözcükleri google’lamak ve yeni edindiğiniz bu bilgilerle çocuğunuzun ilgi alanları hakkında konuşmak için kullanabilirsiniz.
Üçüncü bir yol da şu sıralar çocukların yaptığı aramalar arasında nelerin popüler olduğuna bakmak. Örneğin Kaspersky Safe Kids raporumuz senenin en popüler çılgınlıkları hakkında özet bilgiler sunuyor. Elbette sizin çocuğunuzun eşsiz olduğunu biliyoruz. Fakat en mükemmel çocuk bile popüler kültüre kayıtsız kalamıyor (kabul edin, siz de kalamıyorsunuz).
Bu yüzden, bazı trend sözcükleri öğrenmeniz çocuğunuzun iç dünyasına açılan kapıları aralayabilir. Vereceği cevap, “Ne? Gacha mı?! O bebekler için. Ben daha çok … yapıyorum,” olsa bile. Artık iletişim kurmak için bir şansınız var.