Neden bilinmeyen uygulamaları yüklemekten kaçınmalısınız?

Android kullanıcıları için uygulamaları yalnızca Google Play’den yüklemek, akıllıca bir seçimdir. Güçlü güvenlik kuralları, resmi uygulama izleme, çok sayıda kullanıcı incelemesi ve güvenlik araştırmacılarının yaptığı detaylı incelemeler ile Android’in resmi mağazası, uygulamaları indirme konusunda güvenli bir yer olma eğilimindedir. Kötü amaçlı yazılım Google Play’e girmeyi başarsa bile hızlıca tespit edilir ve kaldırılır.

Bununla birlikte, Android cihaz sahipleri, üçüncü taraf kaynaklardan da uygulama indirme ve yükleme seçeneğine sahiptir. Peki bu özgürlük beraberinde getirdiği tehlikelere değiyor mu?

Alternatif yüklemeye izin verme veya reddetme

Bir yandan, her uygulama Google Play mağazasında bulunmadığı için başka bir yerden uygulama satın alabilme imkanına sahip olmak oldukça faydalı olabilir. Öte yandan bu özgürlük, Google Play dışındaki uygulamaların Google’ın kalite ve güvenlik gözetimi dışında kalması nedeniyle kötü amaçlı uygulamaların bulaşma riskindeki artışı beraberinde getirir.

Kullanıcıların cihazlarına programın kurulum dosyasıyla birlikte — hatta kurulum dosyası yerine — tehlikeli uygulamalar girebilir ve kişisel verileri, paralarını veya her ikisini birden çalabilir.

İşte bu tür saldırılara sadece birkaç örnek:

• Popüler bir alternatif uygulama mağazasına bir Truva atı bulaştı ve kötü amaçlı yazılım dağıtmaya başladı,
• Bilinmeyen uygulamaların yüklenmesine izni verilmesinden faydalanan suçlular, Cyberpunk 2077 adlı bir oyunun beta sürümü gibi gizlenen fidye yazılımları dağıttılar,
• Diğer bir grup suçlu, Loapi kötü amaçlı yazılımını bir virüsten koruma aracı ve yetişkinlere yönelik içerik uygulaması olarak tanıttı. Truva Atı, akıllı telefonları DDoS saldırılarında kullanılan botlara dönüştürdü, kripto para madenciliği yaptı veya kullanıcıları reklama boğdu.

Yukarıdakiler, yeni telefonların neden dışarıdan yazılım yükleme izninin devre dışı bırakılmış şekilde geldiğine ilişkin birer örnek. Dışarıdan uygulama yüklenmesine dayanan yöntemlerin kurbanı olmamak için bilinmeyen uygulamaların kurulumuna izin vermemeye özen gösterin ve izin verilmişse bunu derhal devre dışı bırakın. İşte bunu yapmanın yolları.

Android 8 ve sonraki sürümlerde bilinmeyen uygulamaların yüklenmesinin devre dışı bırakılması

Android’in en son sürümlerinde, ilgili özelliğe Bilinmeyen kaynaklardan indirilen uygulamaları yükle adı verilir ve her uygulama için ayrı ayrı etkinleştirilir.

Bazı uygulamalar için bilinmeyen kaynaklardan uygulama yüklenmesine izin verdiyseniz, her uygulama için bu izni ayrı olarak devre dışı bırakmanız gereklidir. Bunun için:

• Cihazınızdan sistem ayarlarına girin,
• Uygulamalar ve bildirimler’i seçin,
• Gelişmiş’i seçin ve Özel uygulama erişimi‘ne gidin,
• Bilinmeyen uygulamaları yükle‘yi seçin,
• Telefonunuzda yüklü olan her uygulamanın altında nelerin listelendiğini kontrol edin. İzin verildi ifadesini görürseniz listeden uygulamayı seçin ve bilinmeyen uygulamaların yüklenmesi özelliğini devre dışı bırakın.

Android 8 ve sonraki sürümlerde bilinmeyen uygulamaların yüklenmesinin devre dışı bırakılması

Lütfen dikkat, burada bahsettiğimiz ayarların isimleri standart Android’deki ayar menülerine ilişkindir. Üreticiler genellikle standart Android arayüzünü değiştirdiği için bazı menü öğeleri telefonunuzda farklı şekilde isimlendirilmiş olabilir.

Android 7 ve önceki sürümlerde bilinmeyen uygulamaların yüklenmesinin devre dışı bırakılması

Android 7 ve önceki sürümlerde, söz konusu ayar Bilinmeyen kaynaklar olarak isimlendirilir ve tüm sistem için Google Play dışı uygulamaların yüklenmesini etkinleştiren veya devre dışı bırakan tek bir anahtar bulunur. Bu anahtara ulaşmak için:

• Cihazınızdan sistem ayarlarına girin,
• Güvenlik‘e gidin;
• Aşağı doğru inerek Bilinmeyen kaynaklar‘ı bulun ve ilgili ayarın devre dışı bırakıldığından emin olun.

Android 7 ve önceki sürümlerde bilinmeyen uygulamaların yüklenmesinin devre dışı bırakılması

İlk bakışta, bu ayarı yapmak Android’in eski sürümlerinde çok daha kolay görünse de güvenlik açısından bakıldığında aslında işler o kadar da kolay değil. Android 6 veya 7’de bilinmeyen uygulamaların yüklenmesine yanlışlıkla izin verirseniz, herhangi bir uygulama — daha sonra yükleyeceğiniz uygulamalar da dahil — kötü amaçlı dosyalar indirebilir.

Google Play’de olmayan bir uygulama nasıl güvenli bir şekilde indirilir?

Peki ihtiyacınız olan bir program resmi mağazada mevcut değilse ve yine de onu yüklemeniz gerekiyorsa?

• Benzer uygulamalara bakın. Resmi mağazada söz konusu uygulamanın alternatiflerini bulmaya çalışın. Belki de Google Play’de ihtiyaçlarınıza uygun özelliklere sahip başka bir uygulama vardır.
• Yüklemeden önce dosyayı virüs taramasından geçirin. Üçüncü taraf bir kaynak olmadan yapamıyorsanız, ayarlarınızı değiştirme konusunda acele etmeyin. İlk olarak kurulum dosyasını indirin ve kuruluma başlamadan önce dosyayı mobil antivirüs çözümünüz ile tarayın.
• İzinleri kontrol edin. Uygulamanın yükleme sırasında talep ettiği izinleri değerlendirin. Bir program çok fazla izin talep ediyorsa, daha az izin talep eden benzer bir uygulama bulmaya çalışın.
• Bilinmeyen uygulamaların yüklenmesi iznini devre dışı bırakın. Kurulumdan sonra ayarlarınızı tekrar değiştirmeyi unutmayın. Telefonunuza kötü amaçlı yazılımların bulaşmasına imkan vermeyin!