Kredi kartınızı küçük çocuklardan nasıl korursunuz?

Çocuğunuza akıllı telefonunuzda veya tabletinizde oyun oynaması konusunda izin vermek oldukça iyi olabilir ancak bunu yaptığınızda, teknik anlamda ücretsiz olan çocuk uygulamalarında bile birkaç dokunuşun yüksek tutarlı harcamalarla sonuçlanabileceğinin farkında olmalısınız. Gençlerin oyun içinde yaptığı harcamalar herkesce biliniyor olsa da okul öncesi çocuklar da bir ailenin maddi açıdan ciddi şekilde sarsılmasına neden olabilir. İşte kendinizi küçük çocukların yanlışlıkla yaptıkları harcamalara karşı korumanın yolları.

Riskler neler?

Çok küçük yaştaki çocukların e-spor üzerinden bahis oynaması veya YouTube veya Twitch’teki yayıncılara bağışta bulunması pek olası değildir. Bilgisayarlar ve oyun konsolları da genellikle daha çok büyük çocukların korumalı alanıdır. Bununla birlikte yürüme çağındaki bir çocuk, bir çizgi filmdeki dikkat çeken bir bannera dokunarak, oyunlarda ekstra can ve ekipman satın alarak veya ayarlarda dolaşarak yanlışlıkla banka hesabınızı boşaltabilir.

Çizgi filmlerdeki reklamlar

Telefonlarında oyun oynanmasına izin vermeyen ebeveynler bile ara sıra çocuklarının YouTube’da çocuklara yönelik çizgi film izlemelerine izin verme eğilimindedir. Küçük bir çocuğun video sırasında açılan parlak renkli bir banner’a veya reklama dokunabileceğini hayal etmek zor değil ancak bu dokunuş onları Google Play’e, App Store’a veya bir çevrimiçi mağazaya götürüyorsa, çok rahat bir şekilde oyun indirebilir ya da bir şeyler satın alabilirler.

Bunun yanında yanlışlıkla YouTube Premium’a veya ücretli başka bir hizmete abone olabilirler. Ve ödemeler genellikle ücretsiz deneme süresinden sonra başladığı için bu sorunun farkına varmak da kolay değildir.

Mobil oyunlar ve eğitim uygulamaları

Çelişkili bir biçimde, görünüşte zararsız gibi olan bazı ücretsiz oyunlar, ücretli olanlara göre daha kapsamlı bir şekilde cüzdanınızı boşaltabilirler. Geliştiriciler için en kazançlı olan modellerden biri olan standart modelde kullanıcılar, oyunu ücretsiz olarak alırlar ancak ek seçenekler ve sanal öğeler için ödeme yapmak zorundadır. Ve Sword of a Thousand Truths veya başka bir silah için yalnızca kumar bağımlılığı olan bir gencin inanılmaz tutarlar harcayabileceğine inanıyorsanız, tekrar düşünün. Kullandığı uygulamaların yaşına uygun olanlarla kısıtlandığı okuma yazma bilmeyen okul öncesi çağdaki bir çocuk bile, harcadığının gerçek para olduğunun asla farkında olmadan aile bütçesini ciddi şekilde tüketebilir.

İnanması zor değil mi? Ancak oldukça sık yaşanan bir şey. Birkaç örnek vermek gerekirse, Connecticut’ta yaşayan 6 yaşındaki bir çocuk, annesinin iPad’inde oyun oynayarak 16.000 dolardan fazla harcama yaptı, Birleşik Krallık’ta ise 7 yaşındaki bir çocuk, 800 sterlinlik (1.100 dolar) sanal kedi maması da dahil olmak üzere çevrimiçi oyunlara yanlışlıkla toplam 1.200 sterlinlik (1.700 dolar) ödeme yaptı .

Okul öncesi çocukların düşünce yapısı

Gençler, özellikle de söz konusu yeni bir yeni aletse oldukça meraklıdır. 5 yaşın altındaki çocukların çoğu henüz tam olarak okumayı öğrenememiştir ve bu nedenle (bazı yetişkinler gibi) ışıltılı resimleri kelimelerden çok daha çekici bulurlar. Doğal olarak, doğuracağı sonuçları düşünmeden bannerlara dokunurlar.

O yaşta çocuklara, ücretsiz oyunların ayrıntılarını veya online alışverişin esaslarını veya oyun ve videoların masalsı dünyasındaki karikatürize edilmiş değerli nesnelerin ve sürprizlerin gerçek hayatta, gerçek paraya mal olduğun açıklamaya çalışmanın pek bir anlamı yoktur. Küçük meleğinizin aileyi iflasa sürüklemesini önlemek için teknik yöntemlerle satın alma işlemlerini sınırlamanız gerekir. Neyse ki, neredeyse tüm cihazlarda ve hizmetlerde bunu yapabilmeniz mümkün.

Önleyici tedbirler

Öncelikle çocuğunuz bir akıllı telefon veya tableti nasıl ele geçirir? Bunun en bariz şekli onlara bir akıllı telefon veya tablet vermeniz. Bugünlerde pek çok ebeveyn, iletişimde kalabilmek adına okul çağındaki çocuklarına akıllı bir telefon satın alıyor ancak bunu yapmayanların çocukları da ebeveynlerinin cihazlarını kullanabiliyor veya ailesine haber vermeden kendisine bir telefon alabiliyor. İşte ne olursa olsun banka hesabınızı korumanın yolları.

Cihazınızı bir çocuğa veriyorsanız

Çok az sayıda ebeveyn bir nebze de olsa huzur bulmak adına tabletlerini veya akıllı telefonlarını bir çocuğa vermeyi seçmese de çoğu ebeveyn güvenlik açısından doğabilecek sonuçları düşünmeden bunu yapar. Bakılan çocuğun yaşına ve sorumluluk düzeyine bağlı olarak bakıcılar da birkaç faydalı seçeneğe sahiptir:

• Google Play’deki satın alma onayı seçeneğini veya App Store‘da buna karşılık gelen ayarı etkinleştirerek oyun içi satın alımlar da dahil tüm işlemlerde yanlışlıkla harcama yapılmasını önlemek adına bir parola veya parmak izi ile doğrula yapılmasını zorunlu hale getirin,
• Telefonunuz destekliyorsa misafir modunu kullanın. Bazı Android işletim sistemine sahip akıllı telefonlar, yeni kullanıcılar eklemenize ve profiller arasında geçiş yapmanıza olanak tanır. iPhone ve iPad’lerde ise çocuğunuzun seçtiğiniz uygulama dışında herhangi bir şeye erişmesini önlemek için Denetimli Erişim özelliğini kullanabilirsiniz. Bu özellik ayrıca, ekranın tamamına veya bir kısmına dokunulmasını engellemenize ve Ana Ekran düğmesini geçici olarak devre dışı bırakmanıza da olanak tanır,
• Yanlışlıkla yapılan harcamaları çok geç olmadan yakalamak adına bankacılık uygulamanızdan işlem bildirimlerini açın,
• Çocuğunuz kendi başına küçük alışverişler yapabilecek yaştaysa, bir harcama limiti belirleyin. Birçok banka, video oyunları gibi kategori özelinde yapılan harcamalara limit koymanıza izin verir,
• Gerektiğinde para gönderebileceğiniz ayrı bir banka kartı vermeyi düşünün. Bazı bankalar, çocuğunuzun harcamalarını takip etmeniz ve yönetmeniz için özel bir banka hesabı oluşturmanıza izin verirken bazıları ise bunun yanında bütçe planlama önerilerinin yer aldığı ve ebeveynlerin, tamamladıkları görevler karşılığında çocuklara ödeme yapabilme seçeneklerinin de dahil olduğu, bankacılık uygulamalarının çocuklara yönelik sürümlerini de müşterilerine sunar.

Çocuğunuz kendi cihazına sahipse

Çocuğunuzun kendi sahip olduğu cihazı korumak biraz farklıdır çünkü büyük olasılıkla cihazınızda kendiniz için ayrı, sınırsız yetkiye sahip bir hesap oluşturma konusunda endişelenmenize gerek kalmaz.

• Çocuğunuz için Google’da bir çocuk hesabı oluşturun veya kendi Apple Kimliğiniz ile giriş yapın ve ardından satın alma işlemlerini ve şiddet içeren oyunlar ve filmler gibi uygunsuz içeriğe erişimi kısıtlamak için işletim sisteminin ebeveyn denetimlerini kullanın,
• Tüm satın alma işlemleri için onay alınması özelliğini etkinleştirin. Android cihazlarda, ücretli içeriğin Google Play’den yetkisiz olarak indirilmesini engelleyebilir veya uygulama içi harcamaları sınırlayabilirsiniz. Bunu yaptığınızda çocuğunuz bir şey indirmeye çalışırsa, sistem hesap parolasının girilmesini ister. Apple’ın mobil cihazlarında ise ücretli uygulama indirme taleplerini takip edebilir ve Satın Alma İzni özelliğiyle çocuğunuzun harcamalarına onay verebilirsiniz,
• App Store ve iTunes’daki satın alma işlemlerini devre dışı bırakmak ve uygulama içi işlemleri engellemek için Apple cihazlarındaki Ekran Süresi özelliğini kullanın,
• Normal YouTube uygulaması yerine YouTube Kids gibi, çocuğunuzun cihazına uygulamaların çocuklara uygun sürümlerini indirin. Bu tür uygulamaların daha az reklam göstermeleri gerekir ve içerikleri filtreleyebilmenize de imkan tanır,
• Güvenilir bir ebeveyn denetim çözümü kurun. Örneğin, Kaspersky Safe Kids yalnızca satın alma işlemlerini kısıtlamanızı değil aynı zamanda çocuğunuzun uygulamalarda ne kadar zaman harcadığını ve hangi internet sitelerini ziyaret ettiğini de görmenizi sağlar.

Peki çocuğunuz telefonunuzu sizden habersiz alırsa ne olur?

Her ebeveyn beklenmedik durumlar karşısında bir plana sahip olması gerektiğini bilir ve bu beklenmedik durumların yalnızca hırsızlık veya kayıp nedeniyle için cihazınızın başka birinin eline geçebileceği değil, bazen de siz görmeden çocuğunuzun telefonunuzu veya tabletinizi alması ile yaşanabileceği anlamına gelir.

• Otomatik ekran kilidini etkinleştirin ve en fazla 10–15 saniyelik kısa bir zaman aşım süresi belirleyin,
• Parolanızı gizli tutun ve parolanızı girerken gören birinin kolayca çözemeyeceği kadar karmaşık bir parola belirleyin,
• Mobil cihazınızı üzerinizde taşımayı ve gözetimsiz bırakmamayı alışkanlık haline getirin.

Para çoktan gittiyse ne yapılmalı?

Banka ekstrenizde beklenmedik bir harcama görür ve suçlunun çocuğunuz olduğu ortaya çıkarsa, paranızı geri almayı deneyebilirsiniz. Kimlik doğrulamayı etkinleştirmediğiniz sürece büyük olasılıkla Google Play’deki satın alma işlemleri için geri ödeme almayacağınızı unutmayın. App Store ve iTunes‘da da uygulamalar ve içerik konusunda benzer geri ödeme prosedürleri bulunur. Her zaman oyun veya uygulama geliştiricisiyle doğrudan iletişime geçebileceğinizi unutmayın.

Sonuç

Önceden önlem alırsanız, mobil cihazlara bir yasak koymanıza veya paranızın uçup gitmesine gerek kalmaz. Para harcama konusunda çocuklarınızın mobil cihazları kullanma yöntemlerine hazırlık yaparak, kaçınılmaz sorunlardan korunabilir ve zaman içinde çocuğunuza sorumlu şekilde online alışveriş yapmayı ve genel finansal okuryazarlığı öğretebilirsiniz.