ipuçları
Diyelim ki internet sağlayıcınızı değiştirmeye veya yeni dairenize internet bağlantısı kurdurmaya karar verdiniz. Bu durumda yapabileceğiniz şey muhtemelen bir kurulum ekibini aramak ve oturup işin halledilmesini beklemek olacaktır. Ancak kurulum ekibine bazı sorular sorarak bu bekleme süresini avantaja dönüştürebilirsiniz. Alacağınız cevaplar, ev ağınızı yönetmeyi ve güvenli bağlantı kurmayı öğrenmenize yardımcı olacaktır.
Bu blogda daha önce birkaç kez, ağ kurulumu yaparken dikkat etmeniz gerekenlere dair genel ipuçlarını paylaşmıştık. Ancak farklı internet sağlayıcıları ve modem modellerinde detaylar da farklılık gösterir; bu nedenle bizzat kullandığınız bağlantı özellikleri konusunda bilgi sahibi olan kişilere danışmak sizin için daha iyi bir sonuç verecektir.
1. İnternet bağlantım kesilirse ne yapmalıyım?
İnternet bağlantınız birdenbire kesilirse yapılacak en kolay şey teknik desteği aramaktır. Ancak bunu yaptığınızda, muhtemelen “bizi aradığınız için teşekkür ederiz” gibi usandıran cümleleri dakikalarca dinleyeceksiniz. Ulaştığınız müşteri temsilcisi ise, hiçbir profesyonel destek gerektirmeyen ve en başta internet bağlantınızı kuran teknik ekipten bir çırpıda öğrenebileceğiniz birkaç işlemi önerecektir.
Aslında, çoğu durumda bazı temel adımları kendiniz gerçekleştirerek bağlantınıza yeniden kavuşabilirsiniz. Bağlantı sorununu çözemeseniz dahi en azından teknik desteği boşuna aramadığınızı bileceksiniz.
2. Kablosuz ağ bağlantıma yabancıların girmesini nasıl engellerim?
Kablosuz ağ (Wi-Fi) teknolojisi, duvarlardan geçebilen radyo dalgaları ile çalışır, bu yüzden ağınız sadece evinizin içindeki cihazlara değil, bitişik daire de dahil olmak üzere modeminize yirmi otuz metre uzaklıktaki herkese görünür olacaktır. Bağlantınız sınırsız olsa ve internet trafiğinizi başkalarıyla paylaşmak sizi rahatsız etmese bile şunu unutmayın: İnsanlar, ağınızı kullanarak, bu ağa bağlı cihazları tehlikeye atabilir.
Bu yüzden, eğer komşunuzun çocuğu kablosuz ağınıza bağlıyken kötü amaçlı bir yazılım indirirse bu yazılım sadece komşunuzun bilgisayarına değil, sizin modeminize, bilgisayarınıza, akıllı telefonunuza ve ağa bağlı diğer bütün cihazlara bulaşabilir. Dahası, komşunuzun çocuğu siber suçlu olmaya hevesliyse dosyalarınızı ele geçirebilir, özel fotoğraflarınızı görebilir veya bazı önemli belgelerinizi silebilir.
Şaibeli işler peşinde olan bir komşu kablosuz ağınızı (ve dolayısıyla IP adresinizi) kullanıp yasa dışı porno izleyebilir veya radikal düşünceleri destekleyen materyaller indirebilir. Bu tür materyaller de en iyi ihtimalle kolluk kuvvetlerine açıklama yapmanızı gerektirebilir. Sonuç olarak kablosuz ağınızı mümkün olduğunca az kişinin kullanabilmesini sağlamak ve böylece ağınızı güvende tutmak için çok önemli sebepler vardır.
3. Ağ oturum açma bilgilerimi ve modem şifremi nasıl değiştirebilirim?
Çoğu durumda, ağınızın ilk kullanıcı adı ve şifresi internet sağlayıcınız tarafından kurulum öncesi veya kurulum esnasında oluşturulmaktadır. Bu bilgiler çoğu zaman ya bütün kullanıcılar için aynıdır ya da basit bir algoritma üzerinden oluşturulur: Mesela, kullanıcı adı için daire numaranız, şifreniz için ise telefon numaranız kullanılabilir. Böyle durumlarda, ücretsiz internet meraklısı komşunuzdan iflah olmaz bir suçluya kadar herhangi bir kişi ağınıza kolaylıkla erişebilir. Komşunuz muhtemelen sizi çok zor duruma sokmayacaktır ancak bir suçlu kredi kartı bilgileriniz dahil olmak üzere kablosuz ağ bağlantınız üzerinden ilettiğiniz her şeyi çalabilir.
Modeminizin de kendi şifresi vardır. Bu şifreyle modemi yeniden yapılandırabilir ve kontrol edebilirsiniz. Şifre fabrika ayarlı olup birçok modem üreticisi tek bir parti ürün için genellikle yalnızca birkaç şifre sağlamaktadır. Yasa dışı işler peşindeki kişiler, bu şifreleri kolaylıkla öğrenebilir, modeminizi kırıp bir zombi bilgisayara dönüştürebilir veya daha önce belirttiğimiz gibi verilerinizi ele geçirmek için modemi kullanabilir.
Yapabileceğiniz en iyi şey, ilk fırsatta bütün varsayılan şifreleri değiştirmek olacaktır. Eğer yeni oluşturduğunuz şifreleri hatırlamakta güçlük çekiyorsanız bir parola yöneticisi kullanmayı deneyebilirsiniz.
4. Modem ürün yazılımımı nasıl güncelleyebilirim?
Modemler, bazı açılardan bilgisayarlara benzer. Onların da bir işletim sistemi vardır ancak bu sistem, bilgisayarlarınkinden biraz farklıdır. Bu işletim sistemi, ürün yazılımı olarak adlandırılır.
Bütün ürün yazılımlarında er ya da geç, cihazı ele geçirmek için kullanılabilecek güvenlik açıkları ortaya çıkacaktır. Genellikle bu güvenlik açıkları, suçlular tarafından kullanılmadan önce uzmanlar tarafından tespit edilir. Ardından modem üreticisi, bu açığı düzeltmek için ürün yazılımı güncellemelerini piyasaya sunar. Bu güncellemeleri yapmazsanız modeminizi korumak için en güvenilir şifreleri kullansanız dahi suçluların yerel ağınızı istila etmesine izin vermiş olursunuz.
O yüzden modem yazılımınızı nasıl güncelleyeceğinizi kurulum ekibinden mutlaka öğrenin. Eğer modeminiz, yeni yazılım güncellemeleri piyasaya sunulmayacak kadar eskiyse bu modemi değiştirmeniz sizin için faydalı olacaktır: Ele geçirilmesi durumunda, bu eski modem sizi maddi anlamda büyük bir zarara uğratabilir.
5. Kablosuz ağ bağlantım WPA mı WEP mi kullanıyor? Ağımın WPA2 kullanmasını nasıl sağlarım?
WEP, WPA ve WPA2, kablosuz ağ bağlantılarına yönelik güvenlik standartlarıdır. WEP en eski ve en az güvenilir, WPA daha yeni, WPA2 ise en yeni ve etkili güvenlik standardıdır. Kablosuz ağınız WEP standardını kullanıyorsa ortada bir sorun var demektir; çünkü WEP kırılması çok kolay olan bir güvenlik standardıdır. O yüzden bunu WPA2 ile değiştirmeniz faydalı olacaktır. Kurulum ekibinize, bu ayarı nereden ve nasıl değiştireceğinizi mutlaka sorun.
Son bir uyarı: Yalnızca hafızanıza güvenmeyin! Her gün kullanmadığınız şeyler kolaylıkla unutulabilir. Kurulum ekibinin vereceği talimatları ya bir yere not alın ya da ses kaydı alın. Ayrıca doğru ayar ve kablo yapılandırmasının fotoğrafını çekin ve bu fotoğrafı saklayın. Öğrendiğiniz ipuçlarını ve çektiğiniz bu fotoğrafları sevdiklerinizle de paylaşmayı unutmayın.
Profesyonel kurulum ekibinden yerel ağınızı daha güvenli hale getirmek için aldığınız tavsiyenin yeterli olmadığını düşünürseniz güvenilir bir güvenlik çözümü kullanmayı deneyebilirsiniz.
