Gizli gezinti efsanesi: Gizli gezinme gerçekte nasıl çalışır?

Herhangi birine çevrimiçi gizliliğinizi nasıl koruyacağınızı sorduğunuzda, muhtemelen gizli gezinmeden bahsedecektir. İsimleri farklı olsa da; Chrome’da Gizli Pencere, Edge’de InPrivate, Firefox’ta Gizli Gezini/Sekme ve Safari’de Özel Dolaşma, her büyük tarayıcıda bu özellik vardır. Tüm bu isimler bir güvenlik hissi hatta görünmezlik uyandırsa da ve sanki internette güvenle ve tam bir anonimlik içinde gezinebilirmişsiniz gibi gelse de ne yazık ki bu mod gerçekte “gizli” olmaktan çok uzaktır, ancak nasıl çalıştığını anlarsanız ve gözetleme karşıtı güvenlikle tamamlarsanız yine de yararlıdır.

Gizli mod nasıl çalışır?

Özel modda, tarayıcınız tarama geçmişinizi kaydetmez, web formlarına girdiğiniz bilgileri hatırlamaz veya ziyaret ettiğiniz web sitelerinin grafiklerini ve kodlarını önbelleğinde saklamaz. Web sitelerinin ayarlarınızı ve tercihlerinizi kaydettiği çerez adı verilen küçük metin dosyaları yalnızca özel pencere açık kaldığı sürece saklanır ve siz pencereyi kapattığınızda silinir. Bu şekilde, tarama etkinliğinizin bilgisayarınızda hiçbir izi kalmaz.

Ancak, eylemleriniz yine de dışarıdan görülebilir. Ziyaret ettiğiniz web siteleri, tarayıcınızın kendisi, tarayıcı uzantıları, internet servis sağlayıcınız, ofis veya okul sistemi yöneticiniz ve Google’a ait olanlar gibi çeşitli reklam ve analiz sistemleri sizi izlemeye devam edebilir.

Firefox gibi bazı tarayıcılar, özel modda ek gizlilik önlemleri içerir. Bunlar, tarayıcı uzantılarını devre dışı bırakmayı ve kullanıcıları izleyen bilinen analiz sitelerini ve açtığınız web sitesi tarafından ayarlanmamış üçüncü taraf çerezlerini engellemeyi içerebilir. Ancak bu bile tam bir görünmezliği garanti etmez.

Beş milyar değerinde gizli veri

Gizli kullanıcılar hakkında ne kadar bilgi toplanabileceğine dair bir fikir edinmek için, internet devinin yenilgisiyle sonuçlanan Brown v. Google davasına bakabilirsiniz. Şirkete, gizli modda gezinen kullanıcıların faaliyetlerine ilişkin “milyarlarca veri kaydını” imha etmesi ve 2023 yılı sonuna kadar toplaması emredildi. Hemen silinmeyecek verilerin ise daha fazla kimliksizleştirilmiş olması (örneğin her kullanıcının IP adresinin bir kısmının kayıtlardan çıkarılması gibi) şartı koşuldu. Mahkeme, silinecek verilerin yanı sıra artık toplanmayacak verilerin parasal değerini 5 milyar dolar olarak tahmin etti. Ancak etkilenen davacıların bireysel olarak maddi tazminat talep etmeleri gerektiğinden Google’ın fazla para kaybetmesi muhtemel değil.

Tüm kullanıcılar için daha da önemlisi, Google’a Gizli modda üçüncü taraf çerezlerini engellemeye başlaması ve genel olarak Gizli modun nasıl çalıştığına dair daha net bir açıklama sunması emredildi. Google’ın Gizli modda bilgi toplama yöntemleri yasal işlemler sırasında kamuoyuna tam olarak açıklanmamış olsa da; Google Analytics aracılığıyla veri toplama, IP adreslerini kaydetme ve HTTP başlık verilerini toplama gibi bazı tekniklerden kamuoyuna bahsedildi.

Yukarıdakilerin hiçbiri yeni bir haber veya sır değil; internetteki herhangi bir web sitesi aynı verileri toplayabilir, kullanabilir ve bu veriler özel modda gayet iyi bir şekilde gönderilir.

Web siteleri gizli ziyaretçileri nasıl izler?

Giriş yaptığınızda: Bir web sitesine e-postanızı, telefon numaranızı veya kullanıcı adınızı ve parolanızı girerseniz, tarayıcı yapılandırmanız artık önemli değildir; kimliğinizi web sitesine bildirmiş olursunuz.

Çerezler: Web sitesi, özel modda çalıştığı sürece tarayıcınızdan “normal” çerezleri okuyamasa da, yine de yenilerini ayarlayabilir. Özel bir tarama penceresini her gün kapatmadan kullanırsanız, web’deki hareketleriniz hakkında çok sayıda bilgi toplanacaktır.

IP adresi: Gizli tarama IP adresinizi hiçbir şekilde gizlemez.

Dijital parmak izi: Web sitesi; HTTP başlıklarında tarayıcınızdan iletilen bilgileri, web sayfasının JavaScript ile toplayabileceği verilerle (ekran çözünürlüğü, mobil cihazlar için pil seviyesi ve yüklü yazı tiplerinin listesi gibi) birleştirerek belirli bir cihazdaki belirli bir tarayıcı için bir dijital parmak izi oluşturabilir ve bunu daha sonra sizi tanımlamak için kullanabilir. Gizli tarama modunun buna bir etkisi yoktur.

Yukarıdakilerin hepsi: Gelişmiş analiz ve izleme sistemleri sizi izlemek için bir dizi teknik kullanmayı dener. Gizli tarama nedeniyle eski çerezler kullanılamıyor olsa bile, dijital parmak izi gibi yardımcı bir yöntemle hatırlanmanız sağlanabilir. Bu, bir çevrimiçi mağazayı oturum açmadan gizli tarama modunda ziyaret etseniz bile, arama geçmişinizde önceki oturumlar sırasında ilgilendiğiniz ürünleri görebileceğiniz anlamına gelir.

Gizli tarama modunda yapmanız ve yapmamanız gerekenler

😍 Bir aile üyesi için doğum günü hediyesi aramak: Özel mod kullanışlı olacaktır, çünkü sürprizi bozabilecek anahtar kelimeler tarama ve arama geçmişinde görünmeyecektir. Ayrıca, günümüz web’ine nüfuz eden içerik reklamlarının olasılığını azaltacak, konuyla ilgili banner’larla planlarınızı ele vermeyecektir. Ancak, çevrimiçi mağazada veya pazarda hesabınıza giriş yapıp bir satın alma işlemi gerçekleştirirseniz, web sitesi hem sizi hem de satın alma işlemini hatırlayacağından, özel modun hiçbir faydası olmayacaktır. Arama geçmişi ve “son görüntülenen” ögeler aynı hesapta oturum açtığınız diğer cihazlarda da görüntülenebilir, bu nedenle bu sürprizin bozulma ihtimali devam eder. Özetlemek gerekirse, özel modda gezinirken herhangi bir hesapta oturum açmak kötü bir fikirdir.

🤔 Yeni bir iş aramak veya tıbbi semptomları gizlice kontrol etmek: Bilgisayar bu etkinliğin izlerini saklamayacaktır, ancak internet servis sağlayıcınız ve ofis ağınızın sistem yöneticisi bu izleri saklayacaklardır. Bu nedenle bu aramaları iş yerinde yapmamanız daha doğru olacaktır, çünkü gizli taramanın yardımcı olacağına güvenemezsiniz.

😡 Yasa dışı içerik indirmek: Yapmayın. Eğer özel modda böyle bir şey indirecek olursanız, internet servis sağlayıcınız bu etkinliği sizin hesabınız altında kaydetmiş olacaktır.

😎 Hesabınıza başka birinin bilgisayarından veya herkese açık bir bilgisayardan giriş yapmak: Bu durumda, kendinizi korumak için yapabileceğiniz asgari eylem gizli tarama yapmaktır. Bir şeyi manuel olarak kaydetmediğiniz sürece; hesap adı, web formu verileri, kaydedilmiş bir parola veya yerel olarak depolanan çerezler veya kişisel dosyalar gibi, istenmeyen izler bırakmanızı önler. Bu bir başlangıçtır, ancak tam güvenliği garanti etmez çünkü halka açık bilgisayarlara genellikle özel tarama olsun ya da olmasın tarayıcıdan herhangi bir veriyi çalabilecek kötü amaçlı yazılımlar bulaşır. Bu nedenle, başka birinin bilgisayarını kullanmanız gerekiyorsa, güvenilir bir kötü amaçlı yazılım korumasına sahip olduğundan emin olmak en iyisidir. Bundan emin değilseniz, bu bilgisayarda oturum açtığınız her hesap için parolanızı değiştirmenizi ve oturumu kapatıp her zamanki cihazınıza geri döndükten sonra iki faktörlü kimlik doğrulamasını etkinleştirmenizi öneririz.

🧐 Aynı sitede iki hesapta oturum açmak: Çoğu tarayıcı bunu mümkün kılar; hesaplardan birinde normal modda, diğerinde ise özel modda oturum açabilirsiniz. Bu, gizlilikten ziyade rahatlıkla ilgilidir, bu nedenle özel modun bu şekilde kullanıldığında herhangi bir dezavantajı yoktur.

Gizli gezinmeden daha iyi ne olabilir?

Gizli tarama modu faydalıdır ve tamamen kaçınmak için bir neden yoktur. Yine de maksimum gizlilik için diğer önlemlerle birleştirilmelidir:

• Şifrelenmiş bir veri kanalı (VPN), internet servis sağlayıcınızın ve (iş) sistem yöneticinizin çevrimiçi gezintilerinizi izlemesini engeller ve web sitelerini ziyaret ederken IP adresinizi değiştirmenize olanak tanır.
• Takip ve reklam engelleyiciler, dijital parmak izinizle tespit edilme olasılığınızı azaltır. Her tarayıcı, resmi tarayıcı uzantısı mağazasından temin edilebilen gözetim karşıtı uzantıları destekler.
• Do Not Track (DNT) modunda maksimum güvenlik için Kaspersky Standard, Kaspersky Plus veya Kaspersky Premium için Özel tarama özelliğini açın.
• Daha fazla gizlilik için, rehberimizin seçmenize yardımcı olabileceği en titiz izleme koruma ayarlarına sahip ayrı bir tarayıcı kurabilirsiniz.