İnternette dolaşırken dijital ayak izi bırakmamak neredeyse imkansızdır. Ve genelleme yapmak gerekirsek internette takip edilmek birçok insan için kabul edilebilecek bir şey değildir (Tabii Twitter’da durum başka). Halbuki internete girilebilen her noktada gizlilik önemlidir, özellikle herkese açık veya ortak kullanılan bilgisayarlarda.
Gizli mod nedir?
Gizli mod – gizli sekme olarak da bilinir – aynı cihaz veya hesabı kullanan kullanıcılara gizlilik sağlar. Gizli moddayken, tarayıcı internet geçmenizi, çerezleri, indirme geçmişini ve giriş bilgilerini kaydetmez.
“Kaydetmez” ne demek?
Bildiğiniz gibi normal tarayıcılar yaptığınız her şeyi hatırlar: Neler aradınız, hangi siteleri ziyaret ettiniz, hangi videoları izlediniz, AliExpress’te hangi ürüne baktınız vs. Ama gizli moddayken tarayıcı bu tarz verileri kaydetmez. İstediğiniz zaman normal moda geri dönebilirsiniz. Gizli sekmeye normal sekmeleriniz açıkken de erişebilirsiniz.
Gizli modu ne zaman kullanabilirsiniz?
Cevap basit. İnternet aktivitelerinizi aynı cihazı veya bilgisayarı kullanan kullanıcılardan gizlemek istediğinizde kullanmalısınız. Örneğin, eşinize hediye almak istiyorsunuz. Evinizdeki bilgisayarı kullanarak güzel bir ayakkabı arıyorsunuz. İşiniz bittiğinde tarayıcıyı ve bilgisayarı kapatıyorsunuz.
Eşiniz akşam Facebook’ta gezinmek veya maillerini kontrol etmek için açıyor. Büyük ihtimalle alışveriş sitelerinde onun için aradığınız şeyleri ya taracıyı geçmişinizde ya da sağda solda çıkan reklamlarla görecektir. Alışveriş için gizli modu kullanırsanız, taracıyı istemeden yapacağınız sürprizi bozmayacaktır.
Aynı zamanda, gizli moddayken yakalanmadan istediğiniz şeyi izleyebilirsiniz. (Dürüst olmak gerekirse ben bu şekilde Türkçe pop müzik dinliyorum.)
Gizli mod başka neyi unutur?
Giriş bilgileri ve form bilgileri. Gizli moddayken, tarayıcı sosyal medya hesaplarınıza giriş için kullandığınız kullanıcı adını ve parolayı kaydetmez. Yani başka birinin bilgisayarında Facebook’a girerseniz ve tarayıcıyı hatta kullandığınız sekmeyi kapatırsanız, hesabınızdan çıkış yapmış olacaksınız. Siteye tekrar girdiğinizde otomatik doldurma formunda bilgileriniz olmayacaktır. Yani kimse sizin Facebook hesabınızdan istemeden ya da isteyerek hesabınızı karıştıramaz ve bir şeyler paylaşamaz. Ayrıca kullandığınız tarayıcı ayarlarında form bilgilerini saklama seçeneği varsa, gizli mod sayesinde bu bilgileriniz de saklanmaz.
İndirme geçmişi. Gizli modda bir şey indirirseniz, indirme geçmişinde gözükmeyecektir. Ama dikkat edin, indirilmiş dosyalar bilgisayarın her kullanıcısı tarafından indirilenler klasöründe görülebilirler. Yani My Little Pony: Arkadaşlık Sihirdir filminizi ya saklayın ya da silin.
Gizli sekme kullanmak için başka sebep var mı?
Gizli sekme, internetteki hareketlerinizi gizlemek içindir. Yani evet, birkaç güzel özelliği daha var.
Çoklu hesap. Aynı bilgisayardan hatta aynı tarayıcıdan gizli sekmeler sayesinde birden çok hesap açabilirsiniz.
Tarayıcı eklentileri. Bu mod varsayılan olarak eklentileri devre dışı bırakır. Bu da birçok konuda çok işinize yarar. Mesela bir haber sitesine girdiniz ve önünüze *İçeriği görmek için reklam engelleyiciyi devre dışı bırakın* mesajı geldi (Bugünlerde çok popüler zaten). Şimdi aynı linki bir de gizli sekmede açın – ta da!
Ama bir sebepten dolayı gizli sekmede de eklentileri kullanmak isterseniz, tarayıcınızda menü (sağ üst köşesinde bulunan üst üste üç nokta) → Daha Fazla Araç → Eklentiler bölümüne gidip istediğiniz eklenti için “gizli sekmede izin ver” seçeneğine tıklayın.
Nasıl gizli sekme açabilirim?
Chrome için: Windows kullananlar klavye kısa yolu olan Ctrl + Shift + N, MacOS kullananlar ⌘ + Shift + N yaparabilirler. Veya sağ üstte bulunan üç noktaya basarak “gizli sekme oluştur” diyebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Mozilla Firefox için: Menüyü açın (Sağ üstte bulunan üç yatay çizgi) ve “yeni gizli pencere” seçeneğine tıklayın. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Microsoft Edge için: Menüyü açın (sağ üstte bulunan üç nokta) ve “yeni gizli pencere” seçeneğine tıklayın. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Chrome ve Firefox kullanırken, linke sağ tıklayarak açılan linkten de gizli sekme açabilirsiniz.
Açtığınız sekmeyi kapattığınız zaman her şey kaybolacaktır. Bu kadar basit.
Gizli mod hangi durumlarda işe yaramaz?
İstediğiniz zaman kullanabilirsiniz, burada bir sorun yok. Ancak bu sekme ile yapamayacağınız şeyleri iyi bilmeniz gerekir. Öncelikle, bilinmesi gereken en önemli şey bu modun sizi internette görünmez – takip edilemez yapmadığıdır. Yerel çerezleri siler ancak IP adresiniz ve diğer bilgileriniz takip edilebilir kalır.
Online aktiviteleriniz izleyebilecek kişiler;
- İnternet servis sağlayıcınız,
- Patronunuz (eğer iş bilgisayarı kullanıyorsanız),
- Ziyaret ettiğiniz internet siteleri.
Eğer bilgisayarınızda casusluk yazılımı varsa (mesela bastığınız tuşları kaydeden keylogger), o da neler yaptığınızı görebilir. Yani, yasa dışı veya aptalca bir şey yapmayın.
İki, bu da çok önemli, gizli mod sizin internete gönderdiğiniz ve aldığınız verilerin çalınmasını engelleyemez. Örneğin, online bankacılık veya alışveriş işlemleriniz normal tarayıcıda yaptığınız işlemleriniz kadar güvenlidir. Eğer herkese açık ağlardan bu işlemleri yapıyorsanız, VPN kullanmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
Üç, gizli mod sizi online reklamcılara tamamen görünmez kılmaz. Çerezleriniz oturumun sonunda silinecektir ancak modern hedefli reklamları çerezlerden fazlasını kullanır. Tekrar, size Gizli Dolaşım özelliğimizle yardımcı olabiliriz.
Artık yakalanmadan nasıl hediye alacağınızı biliyorsunuz – tebrikler! Hadi hep ¬beraber alışveriş yapalım ve korkusuzca istediğimizi izleyelim!