ipuçları
Akıllı telefonunuz çalındığında, sadece cihazını kaybetmekten çok daha fazla hasar alabilirsiniz: Telefonunuzu çalan bir hırsız, bankacılık uygulamalarınızı, önemli belgelerinizi, kişisel fotoğraflarınızı ve videolarınızı kullanarak sizi çok daha fazla zarara uğratabilir. Savunmanızı önceden güçlendirirseniz, hırsızların elinde işlerine yaramayacak bir “kutu”dan fazlası olmaz ve bu kutudan kişisel bilgilerinizi çıkarmanın da bir yolunu bulamazlar. Öyleyse, başlayalım.
- Bir hırsız çaldığı bir telefonla neler yapabilir?
- Hazırlıklı olun: Hırsızların hayatını nasıl zorlaştırabilirsiniz?
Bir hırsız çaldığı bir telefonla neler yapabilir?
Öncelikle, çalınan bir telefona gerçekte neler olabileceğine ve neden telefonunuzu koruma zahmetine girmeniz gerektiğine bir bakalım.
Parçalarını satabilir
Bankadan para çekme
Fabrika ayarlarını sıfırlayıp telefonu satma
Bir hırsız — genellikle sosyal mühendislikten de yardım alarak — Google veya Apple ID hesabınıza giriş yapmayı ve parolanızı değiştirmeyi başarırsa, cihazınızı uzaktan kilitleme şansınızı kaybedersiniz. Çünkü hırsız, elinde çalışan bir akıllı telefon olması için artık cihazı sıfırlayabilir. Böylelikle, sadece parçalarını satarak elde edeceğinden çok daha kazançlı bir şekilde telefonu elinden çıkarabilir.
Şantaj yapmak ve para sızdırmak için kişisel bilgileri kullanma veya çevrimiçi olarak yayınlama
Akıllı telefonunuzda önemli belgeler bulan hırsızlar, sizi bu belgeleri silmek veya kişilerinize göndermekle tehdit ederek fidye talep edebilir. Aynı durum, sizi veya bir başkasını tehlikeye sokabilecek kişisel dosyalar için de geçerlidir. Bir hırsız, iPhone’daki Dosyalar uygulamasını (başlıca tüm iCloud içeriği), Android’deki akıllı telefon belleğinin tamamını ve telefonunuzun erişebildiği bulut sürücülerini kullanarak bilgileri kopyalayıp analiz edebilir.
Üstelik bir hırsız, anlık mesajlaşma uygulamalarından başlayarak kullanabileceği bilgiler için konuşmaları tarayabilir ya da Facebook veya Instagram hesaplarınızı hacklemeyi deneyerek arkadaşlarınızdan ve tanıdıklarınızdan para talep etmeye başlayabilir. Ayrıca, teorik olarak banka hesabınızı başka bir cihaza bağlamayı deneyebilir. Ancak bu olası bir senaryo değil. Çünkü hırsızın bunu yapması için telefonu açık halde tutması gerekir ve bu da, yakalanma riskini artırır.
Şimdi vereceğimiz ipuçları, bir hırsızın hem sahip olabileceği diğer planları engelleyecek hem de telefonunuzu parçaları karşılığı satma seçeneklerini de sınırlamaya yardımcı olacaktır.
Çalınması ihtimaline karşı akıllı telefonunuzu nasıl güvenli bir şekilde kilitleyebilirsiniz?
Hem bilgilerinizi nasıl güvende tutabileceğinizi hem de gerekli olduğunda bu bilgileri yeni bir cihaza geri yükleyebilme becerinizi nasıl koruyacağınızı aşağıda açıkladık.
Ekran kilidini ayarlayın
Öncelikle, telefonunuzun ekranı otomatik olarak kilitlediğinden emin olun. Android kullanıcıları bu seçeneği Güvenlik bölümündeki Ayarlar’da bulabilir. Bununla birlikte, çoğu Android cihaz üreticisinin arayüzlerini özelleştirdiğini, dolayısıyla ayarlar bölümünün telefondan telefona farklılık gösterebileceğini unutmayın. Bu yazımızda oldukça tipik bir uygulaması olduğu için Google Pixel cihazlardaki Android 11’i kullandık. iPhone cihazlarda bu seçenek, Face ID ve Parola bölümünde yer alıyor (iPhone 8 ve daha eski sürümlerde ise Touch ID ve Parola bölümünde).
Ancak bir telefonun ekranını kilitlemenin her yolu aynı derecede güvenilir değil. Örneğin, Android cihazlar söz konusu olduğunda, yüz tanıma özelliğine çok fazla güvenmemeniz gerekir. Çünkü bazı uygulamalarını basit bir fotoğrafla kandırmak nispeten kolaydır. iPhone cihazlardaki Face ID çok daha güvenilir. Bir grafik kilidinin omzunuzun üzerinden gözetlenmesi oldukça kolaydır; ayrıca, insanlar tahmin edilebilir şekiller çizme eğilimindedir. Diğer yandan, en güvenli kilit seçenekleri uzun parolalar ve parmak izi tarayıcılardır. Sahte parmak izi kullanmak mümkün olsa da, sıradan yankesicilerin bu tür teknolojilere erişimi yoktur.
Ayrıca, buradaki en önemli şey telefonunuzu kilitlemeniz. Dolayısıyla, kendi tercih ettiğiniz yöntemi kullanabilirsiniz.
SIM kartınız için bir PIN oluşturun
Cihazınızı her yeniden başlattığınızda veya her yeni cihaz satın aldığınızda SIM kart PIN’i girmek biraz sıkıcı gelebilir. Ancak bu sıklıkla yapılan bir şey değil ve sağladığı ek güvenlik bu çabaya değer. SIM bir PIN ile kitlenmediğinde, hırsızlar basit bir şekilde SIM’i başka bir telefona takabilir ve numaranızı öğrenmek için kendilerini arayabilir. Numaranızı öğrendiklerinde ise belirli internet sitelerinde oturum açıp iki faktörlü kimlik doğrulamasını geçebilir ve banka kartlarından para göndermek için kısa mesajları kullanabilirler. SIM’iniz için belirleyeceğiniz PIN kodunun telefonunuzun kilidini açmak için kullandığınızdan farklı olması gerektiğini söylemeye gerek bile yok.
Android cihazlarda SIM kart için PIN nasıl belirleyebilirsiniz?
- Telefonunuzun ayarlar menüsüne gidin ve Güvenlik‘i seçin;
- SIM Kart Kilidi ve SIM Kartı Kilitle seçeneğini açık konuma getirin;
- Bir PIN girip onaylayın.
iOS cihazlarda SIM kart için PIN nasıl belirleyebilirsiniz?
- Ayarlar menüsüne gidin ve Hücresel</em bölümünü açın;
- SIM PIN‘i seçin ve açık konuma getirin;
- Bir PIN girip onaylayın.
Verilerinizi şifreleyin
Bilgilerinizi koruyan başka bir özellik de Tam Disk Şifrelemesi (FDE)’dir. Bu seçeneği etkinleştirdiğinizde, akıllı telefonunuzda depolanan tüm dosyalar varsayılan olarak şifrelenir ve telefon kilidini açmadan bu bilgileri okumanın bir yolu olmaz. iPhone cihazlarda ve Android 5 ve sonraki sürümleri çalıştıran akıllı telefonlarda veri şifrelemesi varsayılan olarak etkindir. Android cihazların önceki sürümlerinde, bu özelliğin manuel olarak etkinleştirilmesi gerekiyordu.
Android cihazlarda tam disk şifrelemesini nasıl etkinleştirebilirsiniz?
- Telefonunuzun ayarlar menüsüne gidin ve Güvenlik‘i seçin;
- Şifreleme ve Kimlik Bilgileri‘ne gidin ve Telefonu Şifrele‘ye dokunun. Talimatları takip edin.
Şifre korumalı uygulamalar ve bildirimler
Kritik uygulamalar için ayrı birer parola, PIN veya grafik kilidi belirleyin. Ardından, başta kilit ekranında açılan uygulamalar olmak üzere bu uygulamalar için bildirimleri kapatın. Bildirimleri kapattığınızda uyarıları ve kısa mesajları okumak biraz daha zorlaşır. Ancak yabancıların tek kullanımlık kimlik doğrulama kodlarınızı görmesini veya paranızı başka bir hesaba göndermesini neredeyse imkansız hale getirir.
Gizlilik ayarları, Android cihaz modellerinde farklılık gösterebilir. Kullandığınız modele özel talimatları cihaz üreticisinin internet sitesinde bulabilirsiniz. Genel bir özeti ise şöyle:
- Ayarlar menüsünü açın ve Güvenlik veya Gizlilik bölümüne gidin;
- Uygulama Kilidi‘ne dokunun;
- Kilitlemek istediğiniz uygulamaları seçin. Cihazınız artık bu uygulamaları açmadan önce PIN girmenizi isteyecektir.
Maalesef, uygulama kilitleme özelliğini tüm üreticiler sunmuyor. Bu özelliği ayarlar menünüzde bulamazsanız, çözüm sağlamak için Google Play’i kontrol etmeyi deneyin veya bu özelliğe halihazırda sahip olan Kaspersky Internet Security for Android uygulamasını yükleyin.
iOS cihazlarda uygulama kilidi özelliği bulunmuyor. Ancak ekran süresini sınırlayarak uygulamalarınızı koruyabilirsiniz. Bu ayarı yapmak için:
- Ayarlar menüsünü açın veEkran Süresi‘ni seçin;
- Ekran Süresi Parolasını Kullan‘a dokunun ve bir parola belirleyin;
- Uygulama Sınırları‘na gidin ve istediğiniz bir uygulama kategorisi seçin;
- Sınır Ekle‘yi seçerek bir sınır belirleyin;
- 2 Dakika gibi bir zaman sınırı belirtin;
- Ekle‘ye dokunun ve seçiminizi onaylayın.
Belirlediğiniz süre dolduğunda, uygulama kilitlenir. Böylece, telefonu kullanan kişi parolayı bilip girmediği sürece uygulamayı açamaz.
Verilerinizi yedekleyin
Verilerinizi düzenli olarak yedeklediğinizde, telefonunuzu tamamen kaybetseniz bile, kişilerinizi ve diğer bilgilerinizi kaybetmezsiniz. Bunun için, verilerinizin yedekleme kopyasını yeni cihazınıza indirmeniz yeterlidir.
Android cihazlarda nasıl yedekleme yapılır?
- Ayarlar menüsünden Sistem bölümünü bulun;
- Yedekleme‘yi seçin;
- Cihazınız bu seçeneği sunuyorsa, Google Drive yedeklemesini etkinleştirin veya verilerinizi yedekleyeceğiniz yer olarak bir bilgisayar veya başka bir harici ortam seçin.
iPhone cihazlar iki yedekleme seçeneği sunuyor. Kolay olan yöntem, otomatik iCloud yedeklemesini kullanmaktır:
- iCloud Yedekleme’yi açın:
- Ayarlar —> [hesap adı] —> iCloud‘u açın;
- Yedekleme‘yi seçin.
- Telefonunuzu takın ve (ilk yükleme çok fazla güç ve veri kullandığından) sınırsız bağlantısı olan bir Wi-Fi’ye bağlayın;
- Ne kadar depolama alanınız kaldığını kontrol edin. Tüm iCloud kullanıcıları 5 GB ücretsiz depolama alanına sahiptir. Daha fazla alana ihtiyacınız olduğunda Apple’dan bir abonelik satın alabilir veya ücretsiz bir alternatif kullanabilirsiniz;
- Yedeklemenin rastgele bir dokunuşla kesintiye uğratmaması için ekranınızı kilitleyin.
Bulut kullanmayı tercih etmiyorsanız, bilgisayar yedeklemesini deneyebilirsiniz. Apple, internet sitesinde konu ile ilgili ayrıntılı bir rehber sunuyor.
Cihazımı Bul’u etkinleştirin
Cihazımı Bul (Android) ve iPhone’umu Bul (iOS) özellikleri, kaybolan veya çalınan bir akıllı telefonun konumunu Google veya Apple ID hesabı üzerinden izleyebilmenizi sağlar. Bu özellikleri hem cihazınızı uzaktan kilitlemek hem de cihazınızdaki tüm verileri tamamen silmek için kullanabilirsiniz. Ancak bu özelliklerin, cihaz çalındığında veya kaybolduğunda etkin olması gerekir. Yani bir an önce etkinleştirmelisiniz.
Android cihazlarda Cihazımı Bul özelliği nasıl açılır?
- Ayarlar‘ı açın ve Güvenlik bölümüne gidin;
- Cihazımı Bul anahtarını açık konuma getirin.
iPhone’umu Bul özelliği nasıl açılır?
- Ayarlar‘ı açın ve isminizin yazdığı yere dokunun;
- Bul‘u seçin ve iPhone’umu Bul‘ u açık konuma getirin;
Ardından Google hesabınızdaki Güvenlik bölümüne veya iPhone veya iPad’inizdeki Bul bölümüne gidin ve listeden aygıtınızı bulun. Cihazı kilitleme ve silme seçeneklerini göreceksiniz. Telefonunuz kilidi açıkken çalınırsa ve telefonunuzda gizli bilgiler varsa, bu seçenekler işinize yarayacaktır.
Telefonunuzu uzaktan kilitlediğinizde ekranda görüntülenecek bir mesaj ve yedek bir kişi numarası belirleyebilirsiniz. Bu sayede, telefonunuzu başka birisi bulduğunda, sizi bulabilir ve telefonu size iade edebilir. Bununla birlikte, böyle bir durumda her zamankinden daha dikkatli olmanız gerekir. Çünkü hırsızlar, yedek iletişim numaranızı kimlik avı için kullanabilir. Örneğin, Google veya Apple ID hesap parolanızı öğrenmek için sahte destek bildirimleri gönderebilir ve böylece cihazınızın bağlantısını kesebilirler. Bu durumda, mantıklı olmanız, şüpheli bağlantılara tıklamaktan kaçınmanız ve kesinlikle bu tür internet sitelerine herhangi bir gizli veri girmemeniz gerekir.
Evet, akıllı telefonunuzu kaybetmek veya çaldırmak oldukça can sıkıcı ve buna yapabilecek bir şey yok. Ancak verilerinizin güvenliğini sağlamak ve çalınması ihtimaline karşı yedeklemek için önlemler alarak bu felaketi çok daha az zahmet verici bir şeye dönüştürebilirsiniz. Böyle bir durumun hiçbir zaman gerçekleşmemesini umuyoruz. Yine de, hazırlıklı olmak için birkaç dakika ayırmanızı da şiddetle tavsiye ediyoruz.
