Birçoğunuz muhtemelen yiyemeyeceğiniz çerez türlerini duymuşsunuzdur, ancak ne işe yaradıklarını veya onlarla ne yapacağınızı bilmiyor olabilirsiniz. Web çerezlerinin gizliliğinizi nasıl etkilediğinden ve bunları, internet sitesinin ayarlarından nasıl yönetebileceğinizden daha önce bahsetmiştik. Ancak bu yazımızda, Google Chrome, Apple Safari, Mozilla Firefox ve Microsoft Edge için ayrıntılı talimatlarla birlikte tarayıcı seçenekleri aracılığıyla çerezleri ayarlamanın daha az zor olan bir yolunu gösteriyoruz.
Çerezler nedir ve neden onları dikkate almalıyız?
Neredeyse her internet sitesini ziyaret ettiğinizde, bilgisayarınızda, sisteminizle ilgili verileri ve sitede gerçekleştirdiğiniz eylemleri içeren küçük bir dosya olan bir çerez dosyası oluşturulur ve depolanır. Çerezler hem ziyaret ettiğiniz siteler hem de reklamcılar gibi üçüncü taraflar tarafından oluşturulabilir ve kullanılabilir.
Çoğu zaman, sitenin düzgün çalışması veya kullanıcı deneyimini iyileştirmesi için internet sitesinin çerezlerine ihtiyaç duyulur. Örneğin, bir internet mağazasının bulunduğunuz şehri hatırlamasını veya uluslararası bir internet sitesini otomatik olarak kendi dilinize çevirmesini sağlayabilirler. Belki de en yararlı özelliği oturum açma kimlik bilgilerinizi hatırlayabilmeleridir, bu sayede hesabınız olan bir siteyi ziyaretinizde bunları tekrar tekrar girmeniz gerekmez.
Ancak diğer hizmetlerden gelenler (genellikle “üçüncü taraf çerezleri” olarak anılır) çoğunlukla hedefli reklamlar veya analizler için kullanılır. Örneğin, hangi bannerlara tıkladığınızı veya internet mağazalarında hangi ürünlere baktığınızı öğrenmek için kullanılabilirler. Bu tür bir ilgi herkes tarafından hoş karşılanmaz, bu nedenle çoğu tarayıcı size onları engelleme imkanı sunar.
Tarayıcılarda hangi çerez ayarları bulunur?
Çoğu popüler tarayıcı, çerezlerin gizliliğiniz üzerindeki etkisini sınırlamak için iki yol sunar: Çerezleri cihazdan tamamen silmek veya belirli çerezleri, örneğin üçüncü taraf çerezlerini engellemek. Silme seçeneği daha basit ve daha güvenilir görünebilir ancak kullanışlı olmaktan çok uzaktır.
Çerezlerin manuel ve otomatik olmak üzere iki şekilde kaldırılabileceği gerçeğiyle başlayalım. İlk seçenek, her bir site için çerezleri seçerek silmenizi sağlar. Çoğumuzun sadece birkaç saat içinde internette, her biri cihaza çerez bırakmak isteyen düzinelerce farklı sayfayı ziyaret ettiğini düşündüğünüzde, bu kulağa pek de hoş gelmiyor. Elbette, “Tümünü Sil” butonu bulunuyor ancak buna tıkladığınızda, internet mağazaları vb. sitelerdeki otomatik oturum açma bilgileri, kullandığınız para birimi ve teslimat adreslerini saklayan yararlı çerezler de silinip gidecek.
Otomatik silmede de aynı sorun söz konusudur: Bunu yaptığınızda, tarayıcıyı her yeniden başlattığınızda,ziyaret edilen tüm sitelere ait tüm çerezleri kendi kendine temizleyecektir. Bu, genellikle otomatik olarak doldurulan oturum açma kimlik bilgilerini ve form ayrıntılarını yeniden girmek zorunda kalacağınız anlamına gelir.
Bu nedenle en iyi seçenek, ayarlardan yalnızca üçüncü taraf çerezlerini engellemektir. Bunu yaptıktan sonra istediğiniz bir internet sitesini her zaman istisna listesine ekleyebilirsiniz. Bu şekilde, faydalı verileri riske atmadan reklam, takip ve diğer gerekli olmayan çerezlerden kurtulursunuz. İşte Google Chrome, Apple Safari, Mozilla Firefox ve Microsoft Edge‘ta bunu yapmanızın yolları:
Google Chrome’da üçüncü taraf çerezleri nasıl engellenir?
Google Chrome’daki tüm üçüncü taraf çerezlerini tek seferde engellemek için:
- Sağ üst köşedeki üç nokta simgesini tıklayın, Ayarlar‘ı seçin ve Güvenlik ve gizlilik → Çerezler ve diğer site verileri seçeneğine gidin.
- Tüm üçüncü taraf çerezlerini engellemek için Üçüncü taraf çerezlerini engelle‘yi seçin.
Belirli sitelerin hem birinci hem de üçüncü taraf çerezlerini toplamasını istiyorsanız (bazı Microsoft Teams hizmetlerinin, üçüncü taraf çerezlerin kapatıldığında çalışmaması buna önemli bir örnektir) veya tam tersine, belirli internet sitelerinin herhangi bir şey tutmasını istemiyorsanız:
- Ayarlar → Güvenlik ve Gizlilik → Çerezler ve diğer site verileri.
- Özelleştirilmiş davranışlar bölümüne
- Her zaman çerezleri kullanabilen sitelerveyahiçbir zaman çerezleri kullanamayan siteler‘in yanındanAdd‘yi seçin.
- İlgili alanlara URL’leri girin.
- İstisnaların tüm çerezlere uygulanmasını istiyorsanız, Bu siteye üçüncü taraf çerezler dahil kutusunu işaretleyin. Bu onay kutusu başlangıçta ayarlanmalıdır; düzenleme modunda orada görünmez.
Safari için talimatlar
Safari, varsayılan olarak üçüncü taraf çerezlerini engeller. Bundan emin olmak için macOS Safari’de:
- Safari menüsüne gidin ve Tercihler → Gizlilik‘i seçin.
- Siteler arası izlemeyi engelle seçeneğinin etkin olduğunu kontrol edin.
- Daha detaylı ayarlar için Gizlilik altından, Web Sitesi Verilerini Yönet ‘i seçin. Burada, hangi sitelerin bilgisayarda çerezleri ve diğer bilgileri sakladığını görebilir ve ayrıca tek tek her site için çerezleri ve verileri silebilirsiniz.
Mozilla Firefox’ta çerez ayarları nereden yapılır?
Mozilla Firefox, kullanıcılara üç seviyede gizlilik koruması sunar: Standart, Katı ve Özel. İlk seviyede, üçüncü taraf çerezler yalnızca özel pencerelerde engellenir; ikincisinde, geliştiricilerinin de kabul ettiği şekilde, bazı sitelerin düzgün çalışmama riski vardır. Bu nedenle, hangi çerezlerin engelleneceğini seçmenize olanak tanıyan Özel seçeneğine daha yakından bakmanızı öneriyoruz.
- Sağ üst köşede yer alan üç çizgi şeklindeki simgeye tıklayın ve Ayarlar → Gizlilik ve Güvenlik‘i seçin.
- Özel‘i seçin.
- Çerezler seçeneğinin sağındaki açılır menüye gidinve Tüm üçüncü taraf çerezleri‘ni seçin.
Ayrıca, belirli web kaynaklarının her türden çerezi ve site verilerini saklamasını engelleyebilir veya buna izin verebilirsiniz.
- Bunu yapmak için, Ayarlar → Gizlilik ve Güvenlik seçeneğinden, Çerezler ve Site Verileri‘ne gidin.
- İstisnaları Yönet…‘i seçin.
- Açılan pencerede, engellemek veya çerez kullanmasına izin vermek istediğiniz sitenin URL’sini girin.
- Engelle veya İzin Ver‘e, ardından tamamlamak için Değişiklikleri Kaydet‘e tıklayın.
Microsoft Edge’de gereksiz çerezler nasıl devre dışı bırakılır?
Microsoft Edge’de üçüncü taraf çerezleri engellemek için:
- Sağ üst köşede yer alan üç nokta şeklindeki simgeye tıklayın ve Ayarlar‘ı seçin.
- Soldaki menüden, Çerezler ve site izinleri‘ni seçin.
- Çerezleri ve site verilerini yönet ve sil‘e gidin.
- Üçüncü taraf çerezlerini engelle ‘yi etkinleştirin.
Bir istisna listesi oluşturmak için:
- Ayarlar → Çerezler ve site izinleri → Çerezleri ve site verilerini yönet ve sil‘e gidin.
- Engelle ve/veya İzin Ver‘in yanındaki Ekle‘yi seçin.
- URL’leri ilgili alanlara girin ve Bu siteye üçüncü taraf çerezleri dahil et kutusunu işaretleyin. Google Chrome’da olduğu gibi, bu onay kutusu yalnızca istisna oluşturduğunuzda kullanılabilir; düzenleme modunda orada görünmez.
Güvenli ve sağlam
Tarayıcınızı özelleştirmek için birkaç dakikanızı ayırarak gizliliğinizi artırır ve siteleri ziyaret ederken boş yere tatsızlık yaşama olasılığından uzak olursunuz. Ve çevrimiçi izlemeye karşı daha da fazla koruma için Kaspersky Security Cloud içinde yer alan Özel Tarama’yı kullanın. Çözümümüz ayrıca internetten yaptığınız ödemelerini korur, kimlik avı ve internet dolandırıcılığı konusunda uyarır ve elbette virüs koruması sağlar.