‘Dijital çocuk’ büyütmenin yeni tehlikeleri

Ben ortaokuldayken bir arkadaşımın bilgisayarı vardı. Daha sonra şu efsane AOL programını indirdi. Her türlü rastgele  şeyi görebiliyorduk. Ve fotoğraflar o kadar yavaş yükleniyordu ki ‘kimse evi aramasın da internet

Ben ortaokuldayken bir arkadaşımın bilgisayarı vardı. Daha sonra şu efsane AOL programını indirdi. Her türlü rastgele  şeyi görebiliyorduk. Ve fotoğraflar o kadar yavaş yükleniyordu ki ‘kimse evi aramasın da internet kopmasın’ diye resmen dua ediyorduk. Bunlar 90’ların ortalarında yaşadığımız şeyler, öyle çok uzak değiller.

O zamandan beri teknoloji, bilgi alabilmek için tanrılara kurban verebilecek konumdan, avucumuzun içindeki ufacık alletten saniyeler içinde sonuca ulaşabildiğimiz hale geldi. Şüphesiz şu an cebimdeki telefon bile, az evvel bahsettiğim arkadaşımın evinde bulunan bilgisayardan (ki zamanına göre gayet iyiydi) kurulmuş ordulardan çok daha güçlü.

Şimdi yetiştirdiğimiz çocuklara bakıyorum da, sadece Orson Weller’in ya da George Lucas’ın hayal edebileceği teknolojiye sahibiz. Fakat sorun şu ki, ailelerin çocuklarını bu dijital çağda nasıl yetiştirmesi gerektiğini anlatan bir kullanım klavuzumuz yok.

Pek tabi bizim evebeynlerimiz önerilerde bulunabilirler, fakat iş Facebook gibi daha güncel olaylara geldiğinde onların fikirleri biraz geri kalabiliyor.

Peki.. Ne yapacağız?

Birkaç hafta evvel SANS Enstitüsü’nden Lance Spitzner ile oturup konuşma fırsatım oldu. Konuşmamız  sırasında sık sık bahsettiği tek bir konu vardı. ‘Aileler çocuklarının duygularını koruyor, bilgilerini değil.’ Bu bloğu sık takip edenler bizim amacımızın gizlilik ve veri güvenliği olduğunu bilir. Ama hepimiz şunu biliyoruz ki, aileler  için duygu demek çocuk yetiştirirken nasıl hareket edeceğine karar vermek demektir.

Üç Büyük Tehdit

Spitzner günümüzde büyüyen çocuklar için üç büyük tehditten bahsetti.

Yabancılar: Cinsel saldırılar, cinsel istismar, dolandırıcılık;

Arkadaşlar: Siber zorbalık, şakalar, cinsel istismar, kötü örnekler;

Kendisi: Sürekli paylaşım yapmak, cinsel içerikli mesajlaşmalar, siber zorbalık, yasadışı içerikleri indirmek ve paylaşmak.

rsa-kids-threats

Peki ne yapabilirim?

Belki de konuşmanın en akılda kalan kısmı, ailelerin yapması gereken şey aslında basit, hatta kendi ailelerinden sıkça gördüğü bir şey olduğuydu (Hatta onlar da kendi ailelerinden gördüler) – İletişim.

İletişim derken, çocuğunuza Tweet atmak, Facebook duvarına yazmak değil, konuşmaktan bahsediyoruz. Elinizdeki telefonu bırakın, ona da bıraktırın. Biliyorum, ikiniz için de gayet zor olacak ama güvenin bana, buna değer.

Çocuklarınıza fikir verirken, toplumun neleri kabul ettiğini ve neleri kabul etmediğini de anlatabilirsiniz. Ayrıca başlarını derte soktuğunda sizden korkup kaçmak yerine, size anlatabileceği kadar rahat hissettirmeniz çok önemli.

Şöyle düşünün, eğer siz internette ya da gençliğinizde yapmamanız gereken bir şey yaptıysanız, çocuklarınız da aynısını yapabilir. Eğer çocuklarınız sizi kaynak olarak görüyorsa, yanlış bir şey yapmaya yanaştıklarında ya da o masum çizgiyi biraz aştıklarında size gelip danışmayı uygun görecekler.

Çocuk büyütme ipuçları

Düzenli olarak konuşun. Öyle havadan sudan şeyler değil sadece, teknoloji hakkında da konuşun. Hatta salağı oynayın, Facebook hakkında, Snapchat hakkında veya Tumblr hakkında yardıma ihtiyacınız varmış gibi davranın.

Çocuklarınıza, sizin öğretmenlerinizmiş gibi güvendiğinizi gösterebilirseniz onun da size daha çok güvenmesini sağlayabileceksiniz. Çocuklarınıza duyduklarınızı, bu blogda ve Threatpost’ta gördüğünüz siber tehlikelere karşı uyarabilirsiniz.

Sınırlar oluşturun. Çocuğunuzla bu konuları konuşurken, neyin kabul edilebilir ve neyin kabul edilemez olduğunu anlamalarını sağlayın. Gitmemesi gereken yerler giderse ya da teknolojiyi kullanmaması gerektiği zaman neler olabileceğini, sonuçlarının nasıl olabileceği hakkında bilgilendirin.

Sizler için hazırlanmış kaynakları kullanın. Daha önce de belirttiğimiz gibi, hepimiz ‘dijital çağda evebeynlik’ yapıyoruz. Yol boyunca hatalarımız da oluyor, öğrendiklerimiz  de. Bu  yolda  bazı şirketler ve organizasyonlar tarafından hazırlanmış kaynakları kullanmak en doğrusu. Ayrıca şunu da unutmayın, herkesin evebeynlik  tarzı farklıdır. Bu sorun değil, ailen ve kendin için en doğru olanı yapmalısın.

Eğer durum kontrolden çıkacak gibi görünmeye başladıysa, ki özellikle siber zorbalık ve çocuk tacizi konusunda, polis size yardım edebilir. Aramaktan, yardım istemekten çekinmeyin.

Tüm bu olaylarla başa çıkacaksınız, tıpkı bizim ailelerimizin yapabildiği gibi. Evet, oyun sahası değişti ve bütün evebeynler endişeli. Hepimiz çocuklarımız için en iyisini istiyoruz.
Ayrıca bu süreçte size yardım edebilecek Kaspersky Safe Kids gibi teknolojilerden yararlanabilirsiniz. Böylelikle istenmeyen şeylerden, çirkin içeriklerden koruyabilir, hatta kaybolan telefonunu bulabilirsiniz.

İpuçları