App Clips ve Hazır Uygulamalar nedir?

Apple, birkaç gün önce koronavirüs salgını nedeniyle sanal ortamda gerçekleştirilen Worldwide Geliştirici Konferansı’nda (WWDC 2020) yeni iOS sürümünü açıkladı. Yeni sürümle gelen yeniliklerden biri de kurulmalarına gerek kalmadan cihazda çalışmaya başlayabilen mini uygulamalar olan App Clips.

Apple bu programların anında yüklenebilmesi ve çalışabilmesi için 10 MB’ı aşmamalarını zorunlu kılıyor. Kullanıcı, uygulamayı faydalı bulursa tam sürümünü istediği zaman indirip geçiş yapabilecek.

Buna ek olarak Apple, App Clips’in Apple ile Giriş Yap özelliğiyle ve tabii ki Apple Pay ile birlikte kullanılmasını öneriyor. Bu sayede insanlar, uygulamaları hızlı bir şekilde kullanmaya başlamak için tamamlamaları gereken can sıkıcı iki aşamadan kurtulmuş olacak: Kaydolma ve ödeme bilgilerini girme.

Neden App Clips?

Apple, App Clips’in ne açıdan kullanışlı olabileceğiyle ilgili birkaç örnek sundu. Diyelim ki sokakta yürüyorsunuz, bir elektrikli scooter gördünüz ve kiralamaya karar verdiniz. App Clips’den önce bunu yapmak için bir uygulama indirmeniz ve kurmanız, uygulamaya kaydolmanız ve uygulamaya ödeme yapacağınız bir kart bağlamanız gerekirdi. Tüm bunları yaptıktan sonra kiralama sistemi, gerekli kontrolleri gerçekleştirirken bir süre beklemek zorunda kalabilirdiniz.

Beğendiğiniz scooter ne kadar güzel olursa olsun bu sanal formaliteler scooter kiralama seçeneğinin tüm cazibesini söndürür.

App Clips’in ışıltılı yeni dünyasında tüm bunları bir çırpıda halledebilirsiniz. Akıllı telefonunuzla grafik kodu veya NFC etiketini taratırsınız, mini uygulama anında çalışır, Apple ile Giriş Yap özelliğiyle uygulamaya giriş yaparsınız, ücreti Apple Pay ile ödersiniz ve scooter’ınızla gün batımına doğru yola çıkarsınız.

Grafik kod veya NFC etiketi, kullanıcıların gerçek dünyadaki az önce bahsettiğimiz scooter veya panolar gibi fiziksel nesnelerle etkileşimini basitleştirmek için tasarlanmıştır. Sanal dünyada bağlantılar benzer bir rol üstlenir.

Başka bir örnek olarak, eve yemek siparişi için seçeneklere bakıyorsunuz diyelim. Arama sonuçlarında bir reklam gördünüz ve tıkladınız. App Clips sayesinde ilgili mini uygulama çalışır ve bu uygulamayı enfes görünen bir yemek seçmek için kullanabilir, Apple Pay ile ödeme yapabilir ve sonra da yemeğin kapınıza gelmesini bekleyebilirsiniz.

Üçüncü bir örnek: Dünya genelinde uygulama tabanlı otopark ücreti ödeme sistemine geçen şehirlerin sayısı giderek artıyor. Aynı zamanda geleneksel otopark sayaçları (ve elbette içerisinde personel bulunan ödeme kabinleri) hem pahalı kalmış hem de eskimeye yüz tutmuş durumda.

Fakat şehre ara sıra veya tek seferlik gelen ziyaretçilerin yerel bir otopark uygulaması arama, kurma, uygulamaya kaydolma ve bir kredi kartı bağlama işlemleriyle vakit kaybetme ihtimali çok düşüktür. Bu noktada mini uygulamalar bir kez daha imdadımıza koşuyor. Uygulamayı anında çalıştırıyor, otopark ücretini Apple Pay ile ödüyor ve işinize bakıyorsunuz.

Google’ın alternatif konsepti: Android Hazır Uygulamalar

Apple’ın tüm bu heyecanına rağmen App Clips yeni bir konsept değil. Google, üç yıl önce kendi yıllık geliştirici konferansı Google I/O 2017’de bir mini uygulama konsepti tanıtmıştı. Android cihazlarda bu konsept, Android Hazır Uygulamalar olarak geçiyor.

Google, bu teknolojiyi tanıtırken bu konseptin arkasındaki asıl neden konusunda biraz daha dürüsttü. Hazır Uygulamalar, kullanıcıların hayatını en azından teoride büyük ölçüde kolaylaştırabilir, ama bu konseptten asıl fayda sağlayacak kişiler uygulama geliştiricileridir.

En büyük iki uygulama mağazası olan Apple App Store ve Google Play, milyonlarca benzersiz programa ev sahipliği yapıyor ve kullanıcıların bu sanal depoda belirli bir uygulamayı bulması giderek zorlaşıyor. Aynı zamanda geliştiriciler de eserlerini bu sonsuz rekabet ortamında öne çıkarma konusunda zorluk yaşıyor.

Hazır Uygulamalar, kullanıcılara bu fırsatlar labirentinde dolanmak zorunda kalmadan uygulamaları anında deneme fırsatı sunarak geliştiricilere destek oluyor. Bir hazır uygulama kullanıcıda iyi bir izlenim bırakırsa kullanıcının tam sürümü kurma ihtimali de büyük ölçüde artıyor.

Android Hazır Uygulamalar’ın yaygın kullanım nedenlerinden biri oyunların düşük boyutlu versiyonlarını tanıtmak. Hazır uygulama olarak kullanıcıya, örneğin, oyunun bir seviyesi sunulur. Burada kullanıcılara cazip gelen nokta hiçbir şey kurmak zorunda olmamak. Doğrudan oyunu oynamaya başlayabiliyorsunuz. Bir sonraki seviyeyi oynamak isterseniz de tam sürümü indirip kendinizi oyunun akışına kaptırabilirsiniz.

Bu yapı, marketlerdeki tanıtım ürünü tadımına oldukça benziyor. En iyi ihtimalle evde açabildiğiniz bir ürünün soyut reklamını veya tanıtım örneğini tüketmek yerine ürünü yerinde deneyebilir ve hoşunuza giderse satın alabilirsiniz.

Uygulamalar güvenilir mi?

Bir uygulamanın kurulmadan çalışması konseptinin kendisi insanda biraz şüphe uyandırıyor. Cihazınıza bir şey kurmadan önce uygulamanız gereken genel dijital temizlik kurallarına göre öncelikle durum tespiti yapmanız gerekir. En azından geliştiricinin itibarını araştırır, kullanıcı görüşlerini okur ve indirilen dosyayı antivirüs yazılımıyla tararsınız.

Uygulamaların anında çalışması konsepti bu yaygın bilgiyle çelişiyor. Uygulama tehlikeliyse ne olacak? Tabii ki mini uygulamaları bir uygulama mağazasından tam sürüm olarak indiriyorsunuz ama her şeyin sorunsuz olduğunun bir garantisi yok. Google Play, kötü amaçlı uygulamalara ve Truva atlarına hiç de yabancı değil.

Tehlike ihtimali sizi şaşırtmasın. Uygulama mağazaları düzenli olarak güncellenen milyonlarca uygulamayla dolu ve siber suçlular yaygın olarak temiz bir uygulama yükleyip sonra bu uygulamayı kötü amaçlı özelliklerle güncellemeyi tercih ediyor. Apple ve Google gibi etkin güçler bile bu denli çok sayıda programı ince eleyip sık dokuyarak gözden geçirecek kaynağa sahip değil.

Bir sorun daha var. Hazır Uygulamalar’ın çalışması için standart kurulum prosedürünün atlanmasını sağlayacak belirli çalıştırma mekanizmaları kullanılır. Siber suçlular bu mekanizmalardaki hataları kötüye kullanabilir. Aralık 2019’da Chaos Communication Congress hacker konferansında Çinli güvenlik araştırmacısı RonnyXing hazır uygulamalara saldırmanın birkaç pratik yolunu sundu.

RonnyXing, bu uygulamaların bilgi sızdırma, kimlik hırsızlığı, hesap çalma ve diğer kötü eylemlere karşı savunmasız olduğunu gösterdi. RonnyXing’e göre Android cihazların %60’ı bu tür saldırılara müsait durumda.

Android Hazır Uygulamalar nasıl kontrol altında tutulur

Telefonunuzdaki diğer tam uygulamalar gibi hazır uygulamalar da sıkı kontrol altında tutmanız gerekir. En azından son kullanılan uygulamalar listesini periyodik olarak inceleyin. Bunu yapmak için Ayarlar’a gidin, Google’ı seçin ve Hazır Uygulamalar seçeneğine dokunun. Buradan Hazır Uygulamalar özelliğini devre dışı da bırakabilirsiniz.

Devre dışı bırakma seçeneğinin olması güzel bir haber. Akıllı telefonunuzu kötü amaçlı hazır uygulamalara karşı korumak için bir teknoloji geliştirdik ve yakın zamanda bu teknolojinin patentini aldık. Geleneksel ve hazır tüm kötü amaçlı uygulamalara karşı cihazınızı korumak için Kaspersky Internet Security for Android uygulamasını kurmanız yeterli.