Artık sizi gözetleyebilenler sadece devlet kurumları veya özel dedektifler değil. Takip o kadar kolay ve ucuz hale geldi ki kıskanç eşler, araba hırsızları ve hatta aşırı şüpheci işverenler bile bunu yapıyor. Köşelerden gizlice bakmalarına, mağazalarda saklanmalarına, hatta hedeflerine yaklaşmalarına bile gerek yok; bir akıllı telefon ve Apple AirTag, Samsung Smart Tag veya Chipolo vb. bir Bluetooth izleme işaretçisi bu işi mükemmel bir şekilde yapmak için yeterli ve bu durum sandığınızdan daha riskli olabilir zira Apple’a karşı açılan davalardan birine göre, bu casusluk yöntemi eski eşleri takip etmekten cinayet planlamaya kadar çeşitli suçlarda kullanılıyor.
Neyse ki hepimiz için koruma var! Kaspersky’nin takip edilmeyi önleme kampanyasının bir parçası olarak, nasıl takip edilebileceğinizi ve bu konuda neler yapabileceğinizi açıklayacağız.
Çevrimiçi ve çevrimdışı takip
Bir mağdurun takip edilmesi tipik olarak iki yoldan biriyle gerçekleştirilir.
1 – Tamamen yazılım tabanlı olarak: Kurbanın akıllı telefonuna ticari bir izleme uygulaması yüklenir; bu kategorideki uygulamalara takip yazılımı veya eş takip yazılımı diyoruz. Bu tür uygulamalar genellikle “ebeveyn kontrolü uygulamaları” olarak pazarlanır, ancak yasal ebeveyn kontrollerinden farklıdırlar çünkü uygulamanın etkinliği kurulumdan sonra gizli tutulur. Çoğu zaman tamamen görünmez olan uygulama bazen kendisini bir mesajlaşma, oyun veya fotoğraf galerisi uygulaması gibi zararsız bir şey olarak gizler. Takipçi uygulamalar, kurbanın coğrafi konumunu bir sunucuya tekrar tekrar iletebilir, cihazdaki mesajları ve diğer gizli verileri bir saldırgana gönderebilir ve hatta ses kaydetmek için mikrofonu etkinleştirebilir.
Takip yazılımının saldırgan için en büyük dezavantajı, kurbanın kilitli olmayan akıllı telefonuna bir süreliğine erişim sağlamayı gerektiren kurulumun zor olmasıdır. Bu nedenle, birçok durumda, özellikle de takip eden eski bir eş ya da araba hırsızı olduğunda, diğer yöntemi kullanırlar.
2 – Kablosuz işaretçileri kullanarak: Bu yöntemde bir takip cihazı; bir araba plakasının arkası gibi göze çarpmayan bir noktaya ya da çanta vb. kişisel eşyaların arasına gizlenerek, kurbanın yakınına yerleştirilir.
Bozuk para boyutunda küçük cihazlar olan Bluetooth izleyiciler aslında başlangıçta; anahtar, cüzdan veya çanta gibi kayıp eşyaların bulunmasına yardımcı olmak için icat edilseler de bir hedefe yerleştirildiklerinde, hareketleri özel bir uygulama kullanılarak neredeyse gerçek zamanlı olarak izlenebilirler. Bu arada, günümüzün Bluetooth kulaklıklarının birçoğu, bulunmalarını kolaylaştırmak için dahili izleme işlevine de sahiptirler ve bunlar da takip için kullanılabilir. Bu nedenle, etrafta bir çift süslü kulaklık bulursanız, bunun şanslı gününüz olduğunu düşünmeye başlamayın; kendi akıllı telefonunuzla eşleştirdikten sonra bile hareketlerinizi izlemek için kasıtlı olarak bırakılmış olabilirler.
Takip teknolojisi, işaretçi takipçinin akıllı telefonunun Bluetooth menzilinin çok ötesinde olsa bile çalışır bunun sebebi ise diğer akıllı telefonların “kayıp” nesnenin yerini bulmaya yardımcı olmalarıdır. En yeni Android ve iOS cihazlarının çoğu, yakındaki görünür işaretçilerin konumunu Google veya Apple’ın merkezi sunucularına bildirir. Sonuç olarak, bu teknoloji devleri, yakınlarda internet erişimi olan Bluetooth özellikli modern bir akıllı telefon varsa, herhangi bir işaretçinin yerini tespit edebilir.
En popüler işaretçi hala Apple AirTag’dir ve Apple, kullanıcıları izleyicinin kötü amaçlı kullanımından korumak için ilk ürün lansmanından itibaren ciddi bir efor sarf etti. Bunlardan biri de en yeni AirTag’lerin, sahiplerinin akıllı telefonundan çok uzun süre uzak kaldıklarında dikkat çekmek için bip sesi çıkarmaları ancak saldırganlar, izleyicideki hoparlöre zarar vererek bu korumayı kolayca aşabilir. Engelli hoparlörlere sahip bu tür hacklenmiş etiketler kolayca satın alınabilir.
Kendinizi gözetlenmekten nasıl korursunuz?
Kendinizi hem çevrimiçi hem de çevrimdışı takipten korumak için Kaspersky for Android kullanmanızı öneriyoruz. Bu araç artık gözetlemeyi hızlı bir şekilde tespit etmenizi sağlayan “Beni Kim Gözetliyor” özelliğini içeriyor.
İzleme işaretçilerine karşı koruma: Neyse ki takip cihazları, doğaları gereği hiçbir zaman tamamen görünmez olamazlar, çünkü Bluetooth aracılığıyla sürekli olarak varlıklarını bildirirler. Güvenilir koruma ile donatılmış bir akıllı telefon, yakınlarda veya çeşitli farklı konumlarda sık sık kayıtlı olmayan bir Bluetooth cihazı tespit edilirse kullanıcıyı uyarabilir. Böyle bir cihaz sizinle birlikte hareket ederse veya çok uzun süre yakınınızda kalırsa, Kaspersky for Android sizi bilgilendirecektir.
Bir takip cihazı keşfettiğinizde, onu yakından incelemeniz çok önemlidir. Bazen durum masum olabilir; örneğin birlikte çok zaman geçirdiğiniz bir aile üyesinin anahtarlarına bir takip cihazı takılmış olabilir. Bazen kiralık araçlarda veya dizüstü bilgisayarlarda izleyiciler olabilir (ancak kiralama şirketlerinin kullanıcıları bilgilendirmesi ve bunu sözleşmeye dahil etmesi gerekir).
Takip yazılımlarına karşı koruma: Kaspersky Premium bilinen takip yazılımı uygulamalarını algılar. Unutmadan; Kaspersky ürünlerinin bir takip yazılımı tespit testini kazandığını biliyor muydunuz? Bu tür uygulamalar, hatta bunların yükleme dosyaları, ister siz ister başkası tarafından indirilmiş olsun, cihazınızda bulunursa, Kaspersky for Android sizi hemen uyaracaktır.
Kaspersky for Android ücretsiz sürümünü kullananlar bile takip yazılımı taraması yapabilir. Bu durumda Kaspersky Premium ile ücretsiz sürüm ile arasındaki tek fark, Kaspersky Premium ile taramanın otomatik ve sürekli olarak yapılmasıdır. Ücretsiz Kaspersky for Android sürümünde, kullanıcıların her taramayı manuel olarak başlatması gerekir.
Çevrenizde sıkça görülen şüpheli işaretçiler Cihaz Tarayıcı bölümünde listelenecek ve etiketlenecektir.
Bu arada izin kontrol özelliği, uygulamaların; kameranıza, mikrofonunuza, konumunuza ve Bluetooth’a erişimini düzenli olarak kontrol eder, böylece şüpheli yeni uygulamaları hızlı bir şekilde belirleyebilirsiniz.
Ek önlemler: Birkaç genel güvenlik ve siber hijyen önlemi, herhangi birinin sizi izlemesini zorlaştırabilir ve tüm kullanıcılar için önerilir:
- Kişisel eşyalarınızı asla başıboş bırakmayın. Bu özellikle açık olan dijital cihazlar için geçerlidir.
- Akıllı telefonunuzda biyometrik kimlik doğrulamayı ayarlayın.
- Otomatik kilit ekranı süresini 30 saniye veya daha az olarak ayarlayın.
- Dizüstü bilgisayarınızda oturum açmak için biyometri veya güçlü bir parola ayarlayın ve masanızdan ayrıldığınızda ekranı her zaman kilitleyin.
- Uygulama mağazasından uygulama yüklemek için gerekli bir parola oluşturun (bunu hem iOS hem de Android’de yapabilirsiniz).
- Android’de bilinmeyen kaynaklardan gelen uygulamaların yüklenmesini devre dışı bırakın.
- Tüm uygulamalarınızı ayda en az bir kez güncelleyin ve artık kullanmadığınız uygulamaları silin.
- Parolalarınızı asla kimseyle paylaşmayın. Parolalarınızı herhangi biriyle paylaştıysanız veya ele geçirildiklerinden, görüldüklerinden veya tahmin edildiklerinden şüpheleniyorsanız derhal değiştirin.
- Evde veya iş yerinde paylaşılan cihazlarda kişisel hesaplara giriş yapmaktan kaçının ve kütüphanelerde, otellerde veya kafelerde hesaplarınıza kesinlikle giriş yapmayın. Eğer mutlaka giriş yapmanız gerekiyorsa, sonrasında mutlaka çıkış yapın.
- Bir parola yöneticisi kullanın, her hesap için benzersiz bir parola oluşturun ve iki faktörlü kimlik doğrulamayı etkinleştirin.
- Sosyal medyada ve mesajlaşma programlarında paylaştıklarınıza dikkat edin. Konumunuzu, günlük rutininizi veya sosyal çevrenizi açığa çıkaran ayrıntıları ifşa etmekten kaçının.
Takip edilme riski daha yüksek olan bireyler için (örneğin huzursuzluk veren bir hayranınız veya ayrılık sürecinde olduğunuz bir eş veya iş ortağınız varsa) fiziksel güvenlik ve yasal koruma önlemleri de dahil olmak üzere daha kapsamlı bir önlemler listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Takip edildiğinizi tespit ederseniz ne yapmalısınız?
Bir işaretçi veya izleme uygulaması keşfettiyseniz ve masum açıklamaları elediyseniz, neden izleniyor olabileceğinizin olası nedenlerini düşünün.
Aile içi şiddete veya ciddi çatışmalara karışanlar için fiziksel güvenlik önceliklidir. Bu nedenle, bu tür durumlarda, izleme durumunu tespit ettiğinizi açıklamamanız, bunun yerine polisle veya özel destek kuruluşlarıyla iletişime geçmeniz önemlidir. Aynı şekilde, akıllı telefonun ya da işaretçinin keşfedildiğini gösterecek bir yere (örneğin bir polis karakoluna) gidilmemesi de çok önemlidir. Polise giderken akıllı telefonunuzu evde bırakabilir ya da güvenli bir yerde bir destek grubuyla buluşma ayarlayabilirsiniz. Bu tür zor vakalarla ilgili daha ayrıntılı tavsiye için takip karşıtı farkındalık kılavuzumuza bakın.
Şiddet riski düşük olsa bile yine de polise başvurmalısınız. Casus takip cihazını yetkililere teslim edin ve kolluk kuvvetlerinin (varsa) bulaşmaya dair kanıt toplamak için akıllı telefonunuzun dijital bir kopyasını oluşturmasına izin verin. Daha sonra akıllı telefonunuzdan takip yazılımını kaldırabilirsiniz.